Pluimveeweb: H5N8 vogelgriep verwant aan eerdere vogelgriep in Azië

dinsdag 24 maart 2015
Genetische analyse door het Centraal Veterinair Instituut (CVI) van het vogelgriepvirus H5N8 dat in november 2014 enkele pluimveebedrijven in Nederland trof, laat zien dat dit virus grote gelijkenis vertoont met het H5N8-virus dat eerder in Zuid-Korea en Japan was aangetroffen.

Uit vergelijking van de verschillende segmenten (sequentie-analyse) lijkt het waarschijnlijk dat het virus naar Nederland is gekomen via migrerende wilde watervogels vanuit Azië, met een vermoedelijke overlap van vliegroutes en broedplaatsen in Siberië. Dat meldt het CVI op haar website. 

Het is aannemelijk dat het hoogpathogene H5N8 vogelgriepviris zijn oorsprong heeft in China, waar het in 2009-2010 werd geïsoleerd. Pathogeniteitstudies lieten zien dat het virus voor pluimvee hoogpathogeen was en mild virulent voor wilde eenden. 

Phylogenetisch onderzoek toonde aan dat dit hoogpathogene virus vermoedelijk was ontstaan uit een vermenging van genetisch materiaal afkomstig van H5N8 en het hoogpathogene H5N1 dat sinds 1997 voorkomt in China en sindsdien wereldwijd is verspreid.

Verspreide snel in Zuid-Korea
Begin januari 2014 verspreidde het H5N8-virus zich snel in Zuid-Korea. Eerst voornamelijk bij eendenhouderijen. Gedurende de initiële uitbraken werden talloze dode wilde Baikaltalingen in de buurt bij de getroffen eendenhouderijen gevonden. Dit leidde tot de veronderstelling dat de infectie was overgebracht door wilde eenden. 

Verdere analyse van het aangetroffen virus op de houderijen en in de talingen duidde op een vermenging van verschillende aviaire influenzavirussen. Phylogenetische analyse van de H5N8-virussen afkomstig van de eendenhouderijen en wilde watervogels in Zuid-Korea deed bovendien vermoeden dat migrerende vogels een rol hebben d gespeeld bij de introductie en de eerste fase van verspreiding van het virus.

Smient in noordoost Rusland
Vervolgens werd het H5N8-virus in april 2014 aangetoond in Japan in een pluimveehouderij, nadat er een plotselinge verhoogde sterfte was geconstateerd. In november 2014 werd in een vogelgriep-monitoringsprogramma in uitwerpselen van migrerende toendra-zwanen in Japan ook H8N8-virus aangetoond. 

De vondst van hoogpathogeen H5N8 virus bij een smient in september 2014 in noordoost Rusland past goed in de veronderstelde introductieroute van het virus via migrerende wilde watervogels naar noordwest Europa. Om de vergelijking van de verschillende virussen goed in beeld te krijgen voerde CVI de volledige sequentie-analyse uit van het H5N8-virus dat in november 2014 in Nederland werd aangetoond. 

Tekst:CVI & Tom Schotman