AgriHolland: Antibioticaresistentieniveaus in dierlijke organismen nemen af

De resultaten van NethMap/MARAN 2013 laten zien dat antibioticaresistentie in Nederland een stijgende trend vertoont, zowel in de ziekenhuizen als in de eerste lijn. Volgens de samenstellers van het rapport is aangescherpt beleid noodzakelijk om deze ontwikkeling een halt toe te roepen, vooral ten aanzien van laatstelijns antibiotica. Bemoedigend is de afname van de verkoop van antibiotica voor dieren met 56% ten opzichte van 2007 en de daarmee gepaard gaande daling van resistentieniveaus in dierlijke organismen.

Het humane gebruik van antibiotica is de afgelopen tien jaar met 15% toegenomen van 9,86 naar 11,34 DDD per 1000 inwoners per dag. DDD staat voor een standaard dagdosering. In de Nederlandse ziekenhuizen lijkt het gebruik zich na een stijging in de jaren 2002-2009 echter te stabiliseren. Het systemisch antibioticagebruik in Nederland is met 0,97 DDD per 1000 inwoners per dag nog steeds het laagst van alle Europese landen.

Veterinaire sector
Ten opzichte van 2007 is de verkoop van antibiotica voor dieren met 56% afgenomen. Het gebruik van fluoroquinolonen en 3e en 4e generatie cefalosporines is tot een minimum beperkt. Cefotaxime-resistentie in E. coli van vleeskuikens is in de periode 2007-2012 verminderd van 20 naar 5,8%. Van alle E. coli bij voedselproducerende dieren is 37% resistent tegen amoxicilline en 4,9% resistent tegen ciprofloxacine.

E. coli-bacteriën die enzymen (ESBLs) produceren die antibiotica afbreken, werden frequent aangetroffen in kippen, varkens en koeien.

De dominante humane ESBL-variant (CTX-M-15) werd in 3,8% van onderzochte dierlijke faeces aangetroffen. In vleesproducten werd deze enzymvariant in 1% aangetoond. De meest voorkomende variant in dieren en vlees was CTX-M-1. In verband met de zorg over een bijdrage vanuit dieren en voedsel aan problemen bij de mens, is nadere typering van deze stammen gewenst. Hoewel in dierlijke organismen de resistentieniveaus nog altijd hoog zijn, vertonen deze in 2012 in de breedte neergaande tendensen. Dit is toe te schrijven aan de daling van het antibioticumgebruik.

NethMap/MARAN
Het NethMap/MARAN rapport is samengesteld door Stichting Werkgroep Antibioticabeleid (SWAB), Centrum Infectieziektebestrijding (CIb) van het RIVM en de Centraal Veterinair Instituut van Wageningen UR. NethMap verschijnt dit jaar voor de elfde maal. Het is de tweede keer dat deze humane gegevens uit NethMap gezamenlijk worden gepresenteerd met veterinaire gegevens uit MARAN. MARAN monitort gebruik van en resistentie tegen antibiotica in de dierensector al sinds 1998.

Zie voor meer informatie een samenvatting van het NethMap/MARAN rapport 2013 op de site van de SWAB.

bron: Centraal Veterinair Instituut - Wageningen UR, 21/06/13

Copyright ©2013 AgriHolland B.V.