AgriHolland: Meer inzichten in volgelgriep onder wilde vogels

Wilde eenden in Nederland maken per jaar twee vogelgrieppieken door. Een kleine zomerpiek is gekoppeld aan de aanwas van jonge eenden, een grote najaarspiek valt samen met de aankomst van trekvogels. Dat blijkt uit onderzoek geleid door het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW). De resultaten verschijnen nu online bij het Journal of Animal Ecology. Het wil niet zeggen dat trekvogels het vogelgriepvirus naar Nederland brengen.

"We zien twee infectiepieken van vogelgriep bij de wilde eend in Nederland", zegt dierecoloog Jacintha van Dijk van het NIOO. Een onderzoeksteam van het NIOO, Erasmus MC en Australische partners vond een kleine zomerpiek en een grote piek in het najaar. In de zomer komen er veel jonge dieren bij. Zij bleken vaker besmet, hadden een lagere weerstand en juist meer virusdeeltjes in hun uitscheiding. Tijdens de herfstpiek waren trekvogels ook vaker geïnfecteerd en ze droegen weinig antistoffen bij zich. De dichtheid aan vogels bleek geen duidelijke rol te spelen.

Het vogelgriepvirus komt van nature voor bij watervogels, maar dan in de milde vorm. Van Dijk: "We merkten aan de dragers niet dat ze het bij zich hadden: we zagen geen zieke vogels." Sommige van deze milde vormen kunnen zich in pluimveebedrijven wel tot hoog-pathogene vormen ontwikkelen. Het onderzoek van NIOO-KNAW laat zien wanneer de kans daarop het hoogst is, met wellicht seizoensgebonden beschermingsmaatregelen tot gevolg.

"Het onderzoek geeft nog geen zekerheid over waar de griepvirussen vandaan komen. Ze zouden ook gewoon al in Nederland kunnen zijn", verduidelijkt Van Dijk. "We hebben wel ideeën hoe we dat kunnen achterhalen." Nederland is een zeer belangrijk overwinteringsgebied voor miljoenen watervogels. De wilde eend is van de watervogels het vaakst besmet met vogelgriep. Het onderzoeksteam bemonsterde een jaar lang wilde eenden via een eendenkooi, maar dan veel vaker dan gebruikelijk. Namelijk een tot twee keer per week. Daardoor konden zij de grieppieken in het jaar heel precies vaststellen. En koppelen aan mogelijke oorzaken.

bron: NIOO-KNAW, 05/09/13