Boerderij: ‘Veel onbekend over vogelgriep’

PLUIMVEEHOUDERIJ
Het is nog onduidelijk hoe pluimvee precies besmet kan raken met vogelgriep. Dat zegt Jacintha van Dijk, die is gepromoveerd op een onderzoek naar het virus bij wilde eenden.

Jacintha van Dijk van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) promoveerde onlangs op een onderzoek naar de milde variant van het vogelgriepvirus bij wilde eenden in Nederland. Van Dijk deed onderzoek in een eendenkooi waar een jaar lang gemiddeld eenmaal per week wilde eenden werden gevangen, geringd en bemonsterd.

De infectiepiek in het najaar die ze vond in wilde eenden is in overeenstemming met bevindingen van voorgaande jaren in dezelfde eendenkooi, als ook in wilde eenden op andere plekken in Nederland, Europa en Noord-Amerika. Ze kon aan de hand van de chemische samenstelling (waterstof-isotopen) van de veren van de eenden vaststellen uit welke plekken in Europa de dieren ongeveer kwamen. 
Van Dijk keek vooral naar besmettingen met virussubtype H3. Eén conclusie is dat trekkende wilde eenden niet zozeer het virus brengen, maar juist in het najaar hier besmet raken met het virus dat al onder wilde eenden circuleert. De infectie die de eenden doormaken duurt kort en ze lijken verder weinig last te hebben van ziekteverschijnselen.

 De virustypen die de grootste problemen in de pluimveehouderij veroorzaken zijn van het type H5 of H7. Hoe zit het daar dan mee?

“Deze subtypen hebben we niet of nauwelijks gevonden in de gemonsterde wilde eendenpopulatie. Omdat het H3-virus veel voorkwam in de eendenpopulatie in het najaar, hebben we vooral naar dat virus gekeken om de rol van trekvogels te onderzoeken.”

Naast wilde eenden zijn er toch veel meer trekvogels die een virus kunnen verspreiden?

“Zeker. Wilde eenden zijn wel een belangrijke bron, maar vrijwel alle watervogels zijn drager van het vogelgriepvirus en kunnen dit dus op de een of andere manier verspreiden. Het is wel zo dat grondeleenden vaker besmet zijn en waarschijnlijk een grotere rol spelen door hun foerageergedrag, omdat ze vooral van het wateroppervlak voedsel opnemen.”

 Zijn uw resultaten te vertalen naar andere vogelsoorten en virustypen?

“Waarschijnlijk niet in alle facetten. Je ziet dat pluimvee meestal in het voorjaar besmet raakt met vogelgriep, terwijl wij juist in het najaar een infectiepiek van het H3-virus in wilde eenden zagen. Er is nog heel veel onbekend over hoe vogelgriep wordt geïntroduceerd in pluimvee. We weten dat de virussen waarmee (buiten lopend) pluimvee besmet raakt, direct of indirect van watervogels afkomstig zijn, maar we weten niet door wie of wat die virussen overspringen. Er is nog veel onderzoek nodig om helderheid te krijgen over de rol van andere watervogels.”

Welk vervolgonderzoek komt er nu?

“Het vogelgrieponderzoek bij wilde vogels wordt verder uitgevoerd door Erasmus MC in Rotterdam. Op dit moment worden de data van het vóórkomen van het vogelgriepvirus onder watervogelpopulaties gelegd naast de gegevens van het CVI over vogelgriepbesmettingen bij pluimvee. De bedoeling is mogelijke verbanden boven water te krijgen en op basis daarvan verder onderzoek te doen.”

door SAKE MOESKER 18 okt 2014