Pluimveeweb: Vogelgriep waarschijnlijk veroorzaakt door trekvogels uit Azië

Het vogelgriepvirus dat een pluimveebedrijf in Hekendorp heeft besmet, komt oorspronkelijk uit China en is zeer waarschijnlijk via trekvogels in Europa terechtgekomen. Dat blijkt uit een analyse van het Centraal Veterinair Instituut (CVI).

Het vogelgrieptype H5N8 dat is vastgesteld op het pluimveebedrijf in Hekendorp bij Gouda, is op 6 november vastgesteld bij een Duits kalkoenbedrijf, meldt Resource. Uit genetisch onderzoek door het Duitse Friedrich Loeffler Instituut bleek dat dit virus vrijwel identiek was aan de virussen die eerder dit jaar in Zuid-Korea, China en Japan zijn aangetroffen op pluimveebedrijven.

Het vogelgriepvirus subtype H5N8 komt oorspronkelijk uit China, waar het voor het eerst werd geïsoleerd in 2009 bij een groep klaarblijkelijk gezonde eenden op een pluimveemarkt. Uit onderzoek bleek dat het virus hoog virulent was voor kippen, maar mild tot matig virulent voor wilde eenden.

Zuid-Korea

In januari 2014 verspreidde het H5N8-virus zich snel in Zuid-Korea, tot en met de zomer werden hier uitbraken gemeld. In het begin werd het virus vooral gevonden bij eenden. Wilde eenden werden niet ziek, gedomesticeerde eenden, zoals Peking-eend, wel. 

Trekvogels speelden een sleutelrol bij de verspreiding van H5N8 in Zuid-Korea, stelden Aziatische onderzoekers eerder dit jaar vast.  Dat gold ook voor een uitbraak in, half april 2014, op een pluimveebedrijf in Japan. Daar werd de uitbraak geweten aan migrerende watervogels uit Zuid-Korea.

Zwanen virusdrager

Begin november 2014 werd het besmettelijke virus aangetoond in de uitwerpselen van Bewick toendra zwanen. Deze zwaan broedt in arctische gebieden, zoals Siberië, en vliegt vanaf september naar de overwinteringsgebieden in Noordwest-Europa, zoals in Groot-Brittannië, Denemarken en Nederland. Snel daarna meldde Duitsland als eerste Europese land een uitbraak van vogelgriep type H5N8 bij kalkoenen.

Eerste analyses van het CVI wijzen nu uit dat het virus in Hekendorp vrijwel identiek is aan het virus in Duitsland. Vooralsnog heeft het instituut geen aanwijzingen dat het virus vanuit het Duitse bedrijf is versleept naar Hekendorp. Anders gezegd: het ene bedrijf heeft het andere bedrijf niet besmet. 

Trekvolgels

„Daarom zijn trekvogels de meest waarschijnlijke bron van het vogelgriep-virus”, zegt onderzoeker Ruth Bouwstra. Ze houdt nog wel een slag om de arm. „We hebben nog geen directe relatie gevonden, want het virus is nog niet aangetoond in wilde vogels in Europa.”

Het CVI is verantwoordelijk voor de diagnostiek van vogelgriep in Nederland. Ze voert de screening uit bij pluimveebedrijven in een straal van 10 kilometer rond het besmette bedrijf en controleert eventuele nieuwe verdenkingen. 

Geen vaccin beschikbaar

Bovendien is het instituut onafhankelijk adviseur van de overheid bij de bestrijding van vogelgriep. Daarbij behoort vaccineren tegen het virus niet tot de mogelijkheden, zegt Bouwstra, want er is op dit moment geen goed vaccin tegen dit H5N8 griepvirus.