12 jan 2016
Een TTIP-vrijhandelsverdrag tussen EU en VS zal voor de Amerikaanse landbouw gunstig uitpakken en voor de EU-landbouwexport niet, blijkt uit een Amerikaanse analyse.
Een vrijhandelsverdrag tussen de EU en VS pakt vooral voor Amerikaanse boeren goed uit. De EU exporteert volgens een conservatief scenario zelfs minder. De Amerikaanse export van rundvlees en varkensvlees zal fors toenemen. Dat blijkt uit een analyse van het Amerikaanse ministerie van landbouw, de USDA.
De EU en VS onderhandelen sinds 2013 over een vrijhandelsverdrag, TTIP genoemd. Doel is niet alleen importtarieven te verlagen maar ook afspraken te maken over non-tarifaire belemmeringen, zoals douaneprocedures en sanitaire en fytosanitaire beperkingen. Critici verzetten zich tegen het verdrag omdat het zou leiden tot oneerlijke concurrentie en lagere standaarden.
Rundvleessector VS wint
De onderzoekers van de USDA keken naar enkele scenario's. In een conservatief scenario wordt er van uitgegaan dat de EU en VS alleen importtarieven en importquota met een verlaagd tarief schrappen. Dit scenario levert de landbouw in de VS jaarlijks $5,5 miljard extra export op ten opzichte van referentiejaar 2011. De rundvleessector is met $1,5 miljard met afstand de grootste winnaar, maar ook de varkenssector zou een half miljard extra export omzetten.
EU exporteert minder
De VS verliest in de export naar derde markten weer $1,7 miljard export, maar de winst blijft enorm. Voor de EU leidt een verdrag onder deze voorwaarden netto, dus inclusief extra export naar derde markten, een daling van de export van 0,25% op. Een derde van de extra export komt voor rekening van de kaassector. Voor de rest van de zuivelsector betekent een verdrag niets.
Handelsoverschot Europese Unie krimpt
Wanneer niet alleen meer markttoegang wordt verleend maar ook restricties van een andere aard worden verwijderd. Een dergelijk scenario levert de VS netto $6,6 miljard op terwijl de EU inclusief extra export naar derde landen $2,7 miljard meer exporteert. De conclusie: in beide scenario's ziet de EU haar handelsoverschot met de VS aanzienlijk verslechteren. De VS is op landbouwgebied de grote winnaar.
Voor enkele sectoren betekent een TTIP inclusief het schrappen van een serie non-tarifaire maatregelen, het door de Europese Commissie gewenste scenario, een groot probleem. De rundvleessector in de VS concurreert de Franse productie grotendeels weg. De VS kan mede door een minder op dierenwelzijn gericht systeem goedkoper rundvlees maken dan de Fransen, aldus de Franse belangenbehartiging voorde rundvleessector.
Fors meer varkensvlees naar EU
Het schrappen van non-tarifaire maatregelen maakt ook dat de VS plotseling de export van varkensvlees met $2,4 miljard ziet toenemen, ten koste van bedrijven als Vion of Tönnies. De soja-export van de VS neemt ook 77 procent toe tot $861 miljoen. Deels maar niet geheel vervangt Amerikaanse soja Zuid-Amerikaanse soja. De extra importen gaan ten koste van de Europese productie van eiwitrijke gewassen.
Groente- en fruitsectoren EU zijn winnaars
Een duidelijke winnaar is de groente- en fruitsector in de EU. Nederland en Spanje lopen hierbij voorop. De sector wint in een scenario waarbij alleen importtarieven worden geschrapt slechts enkele tientallen miljoenen, maar in het tweede scenario $1,1 miljard.
Klein versus grootschalig
Volgens de non-gouvernementele organisatie (ngo) UnternehmensGrün betekent TTIP vooral verzwakking van de kleine boeren in de EU. Grootschalige landbouw in de VS zou kleinschalige landbouw in de EU verdringen, en binnen de EU zullen grootschalige bedrijven terrein winnen. De Europese Commissie verdedigde dinsdag in een ander rapport het tegenovergestelde. Ze wijst erop dat de EU vooral sterk is met hoogwaardige producten en dat zo'n 88% van vrijwel alle landbouw- en visserij-exporten wordt gerealiseerd door het MKB.
.png){kind=logo}
