Het instituut heeft de werkwijze van roofvogels in 11 uitlopen bestudeerd, waarna op een biologisch legbedrijf in Milheeze afgelopen zomer en najaar camera's zijn opgehangen om de werkwijze in beeld te brengen, over op welke manier, hoe vaak en welk soort kippen aangevallen wordt door roofdieren. Gezonde dieren bleken een gewilde prooi voor de havik en buizerd. In twee filmpjes toont het Louis Bolk de resultaten van het onderzoek 'Uitval op pluimveebedrijven door toedoen van roofvogels'.
Monique Bestman is onderzoeker op het gebied van diergezondheid en dierenwelzijn bij het Louis Bolk Instituut, en projectleider van het onderzoek. "We komen het fenomeen al jaren tegen", ziet zij.
Waarom is belangrijk meer kennis te vergaren over deze problematiek?
"We doen al heel lang onderzoek naar uitlopen, voornamelijk naar de inrichting daarvan. We hoorden veel van pluimveehouders over problemen met roofvogels en dat er eigenlijk niets aan te doen is. Roofvogeldeskundigen ontkennen het, zij geven aan dat buizerds van nature aaseters zijn. Maar sommige boeren raakten honderden kippen per jaar kwijt. Via het faunafonds krijgen ze daar geen schadevergoeding voor, omdat bijna niet valt te bewijzen wat er is gebeurd."
Van welke omvang is de schade?
"De boer op wiens bedrijf we met camera's de uitloop hebben geobserveerd, houdt 14.000 kippen. Hij rekent voor kippen die wegvallen €9 schade per kip. Hij raakt er zo'n 400 per jaar kwijt. Dat is €3.600 aan schade. We merken dat sommige boeren het probleem onderschatten. Je vindt gedode dieren vaak ook niet terug, na twee dagen is alles weg. Zelfs boeren die dagelijks door de uitloop gaan vonden niet alles terug."
Wat was het meest opmerkelijk bij analyse van de beelden?
"We hebben gekeken wat er gebeurt en welke kippen worden gedood. We dachten eerst dat roofvogels vooral zwakke dieren doden. Dat bleek niet zo te zijn. Het is opmerkelijk dat het om gezonde kippen ging, die terugvechten. Bovendien zit er bijna een systeem in. De roofvogels kwamen soms dagelijks op bijna hetzelfde tijdstip, met dezelfde aanpak. Op het bedrijf in Milheeze was het de havik die de kippen doodde, maar vaak werd hij door dezelfde buizerds bij de prooi weg gejaagd. Op andere bedrijven zagen we dat buizerds zelf ook kippen doodden."
Hebben de beelden nieuwe inzichten opgeleverd om het probleem te voorkomen?
"Daar hebben we in eerder onderzoek al naar gekeken. Toen hebben we van alles bedacht, maar bleek het niet te werken. Je kunt een net spannen, maar dan gaan ze naar een andere plek. Nu wilden we met bewijzen komen hoe roofvogels te werk gaan."
In hoeverre zijn de resultaten door te trekken naar andere bedrijven?
"Een stagiaire heeft op 11 bedrijven gekeken, waar behoorlijke verschillen tussen waren in bijvoorbeeld inrichting van de uitloop en of er hanen tussen de hennen liepen. Waar dit probleem speelt gaat het overal min of meer op dezelfde manier. We willen nog een enquête houden onder pluimveehouders om te zien waar het probleem speelt en een idee te krijgen van de omvang."