Boerderij: VS willen deal sluiten met EU: agri voor auto’s

2 mei 2016 
Greenpeace onthulde maandag 2 mei documenten over de TTIP-onderhandelingen. Volgens Greenpeace worden milieu en voedselveiligheid op het spel gezet. De EU ontkent. Maar duidelijk is dat de VS een deal willen: agri voor auto’s.

De maandag 2 mei via Greenpeace uitgelekte onderhandelingsdocumenten hebben het karakter van een grabbelton voor deelnemers aan het debat over het nut van een handelsovereenkomst: voor elk wat wils.

De 286 pagina's aan uitgelekte documenten geven vooral weer welke posities de Verenigde Staten en de Europese Unie innemen. De uitgelekte teksten zijn geen (voorlopige) uitkomsten van de besprekingen. Verreweg het merendeel van de tekst staat tussen   teksthaken die aanduiden dat het gaat om een positie van een van de twee partijen.

Standpunten lopen uiteen
Duidelijk is en was dat de standpunten van de Europese en Amerikaanse onderhandelaars uiteenlopen, dat op sommige onderwerpen nog maar van één kant een voorstel is gedaan, of dat er over andere onderwerpen nog helemaal geen voorstellen liggen.

Daar komt bij dat de uitgelekte documenten niet het geheel van de beschikbare teksten laat zien, en ze bovendien uit een stadium van de onderhandelingen zijn die na de dertiende ronde van afgelopen week mogelijk al weer achterhaald zijn door aanvullende voorstellen.

Duidelijk is dat de Verenigde Staten een mogelijke uitruil zien van enerzijds de belangen in de auto-industrie en anderzijds de landbouwbelangen. De VS willen meer toegang tot de Europese markt voor hun landbouwproducten, terwijl de EU de uitvoer van auto's naar de VS wil vergemakkelijken. De Europese hoofdonderhandelaar Ignacio Garcia Bercero bevestigde dat maandag 2 mei desgevraagd.

'Greenpeace trekt onjuiste conclusie'
Bercero was buitengemeen fel op de suggestie van Greenpeace dat het voorzorgbeginsel zou worden ingeleverd. Volstrekt onwaar, zegt hij. Aanpassing van de wetgeving voor genetisch gemodificeerde gewassen is niet aan de orde, ook al hebben de Verenigde Staten een twee pagina's tellend artikel voorgesteld over de toelating van genetisch gemodificeerde gewassen (die ze 'moderne landbouwtechnologie' noemen). Bercero zegt daarover dat de Europese Unie daar nooit mee akkoord zal gaan.

Het voorzorgsbeginsel mag dan niet letterlijk genoemd worden in de stukken, dat betekent niet dat de Europese Unie dat overboord zet, zei Bercero. Sterker nog: in de gelekte stukken wordt duidelijk verwezen naar de wederzijdse uitgangspunten en de erkenning daarvan.

Er liggen inmiddels voorstellen voor de wederzijdse verlaging van invoertarieven voor 97% van de tarieflijnen.Maar de gevoelige sectoren, zoals rundvlees of pluimveevlees, zitten daar niet in. Daarover zal pas in het eindspel gepraat worden. "Rundvlees is voor ons een gevoelige sector, dat weten we vanaf het begin van elke onderhandeling, niet alleen met de VS, maar ook met Canada of de Mercosur", zegt Bercero. "In het CETA-akkoord met Canada hebben we afspraken gemaakt over een beperkte toelating van rundvlees en daarbij handhaven we ons verbod op met hormonen geproduceerd vlees. Die aanpak hebben we ook bij de besprekingen met de VS."

Handelsakkoord verandert regels niet
Handelscommissaris Cecilia Malmström voegde daar in haar weblog maandag nog aan toe: "Het kan niet vaak genoeg gezegd worden: geen enkel handelsakkoord met de Europese Unie zal ooit het beschermingsniveau voor onze consument, onze voedselveiligheid of het milieu aantasten. Handelsakkoorden veranderen onze wetgeving voor genetische gemodificeerde gewassen niet, of hoe we veilig vlees produceren."

Dat de industrie een te grote vinger in de pap zou hebben wordt eveneens door de Europese Commissie weersproken. In de stukken wordt vermeld dat de Amerikanen het bedrijfsleven willen consulteren, "wij consulteren de lidstaten", aldus Bercero.

Hoe de gelekte documenten het onderhandelingsproces zullen beïnvloeden is voor Bercero nog een vraag. "We hebben nog geen reactie uit Washington gehad", zegt hij.

---

Handelsminister Lilliane Ploumen zegt dat Nederland en de Europese Unie de voedselveiligheid niet op het spel zetten in een handelsakkoord (TTIP). Naar aanleiding van de uitgelekte onderhandelingsdocumenten zegt Ploumen dat één van de randvoorwaarden is dat "onze standaarden bijvoorbeeld op het gebied van voedselveiligheid niet aangetast worden. Dit is en blijft een rode lijn voor Nederland en de EU."
Het ministerie van Buitenlandse Zaken verwijst naar een van de uitgelekte documenten waar Greenpeace beslag op heeft weten te leggen. Daarin staat dat wederzijdse partijen elkaars recht erkennen om volksgezondheid, diergezondheid en plantgezondheid te beschermen op zijn eigen grondgebied, met respect voor elkaars regels, risico-beoordeling, risico-beheersing en beleidsontwikkeling.
Europarlementariër Bas Eickhout ziet in de openbaar geworden documenten een bevestiging dat de onderhandelingen moeten worden stopgezet. Volgens hem laten de stukken zien dat de Verenigde Staten erop uit zijn de Europese standaarden voor de bescherming van consument en milieu te omzeilen, bijvoorbeeld door handelsambtenaren te laten besluiten over de toelating van genetisch gemodificeerde gewassen.

---