Pluimveehouders en eierhandelaren vrezen de gevolgen van statusverlies van vrije-uitloopeieren. Dat scenario ligt op de loer nu de dreiging van vogelgriep aanhoudt en er nog altijd een ophokplicht geldt. In Brussel wordt gelobbyd voor een ontheffing.
Sinds 9 november geldt in Nederland een ophokplicht van commercieel gehouden pluimvee. De dreiging van vogelgriep is nog steeds significant. Vanuit veterinair oogpunt is het onverantwoord om kippen naar buiten te sturen. Vanwege het aanhoudende risico op een nieuwe besmetting is het reëel dat de ophokplicht op 1 februari nog altijd noodzakelijk is. Dan dient zich een probleem aan. Wanneer vrije-uitloopkippen 12 weken achtereen geen toegang hebben tot de buitenuitloop vervalt de status van vrije uitloop. De eieren worden dan letterlijk als scharreleieren bestempeld. Dat is in 2008 vastgelegd in Europese handelsnormen.
Brusselse lobby
In Brussel wordt druk gelobbyd om dat scenario af te wenden. Europarlementariërs Bas Belder (ChristenUnie-SGP) en Jan Huitema (VVD) roepen de Europese Commissie via schriftelijke vragen op de status voor deze eieren te behouden. Pluimveehouders met vrije-uitloopkippen hebben geïnvesteerd in uitloopfaciliteiten en moeten hun investeringen terug kunnen verdienen, zo vinden zij. “Investeringen in vrije uitloop mogen niet ondermijnd worden door gedateerde regels. De Commissie moet daarom deze regels zo snel mogelijk aanpassen”, aldus Belder. Huitema vult aan: “We kunnen ondernemers niet onnodig lang in onzekerheid laten zitten.” Nog deze maand wordt duidelijkheid verwacht over de kwestie.
Nog deze maand wordt duidelijkheid verwacht over de kwestie
De Brusselse lobby is in gang gezet door pluimveebelangenorganisaties LTO/NOP en NVP en vereniging Anevei, namens de pakstations en eiproductenfabrikanten. De lobby wordt gesteund door het ministerie van Economische Zaken (EZ). Stichting Avined stelde een notitie op. Daarmee wordt in Brussel voor statusbehoud van vrije-uitloopeieren gepleit.
€ 5 miljoen schade per week
Statusverlies van vrije-uitloopeieren heeft grote gevolgen. Avined raamt de directe economische schade voor primaire pluimveebedrijven op € 5 miljoen per week. Er zijn ruim 200 bedrijven met vrije uitloop die direct schade lijden. De eieren van deze bedrijven verliezen waarde wanneer ze als scharreleieren moeten worden verkocht. Extra aanbod scharreleieren drukt de prijs, waardoor nog veel meer bedrijven worden geraakt. Ook voor ketenpartijen, zoals pakstations, heeft statusverlies grote consequenties. Zij kunnen niet meer voldoen aan leveringsafspraken.
“De vraag naar vrije-uitloopeieren neemt steeds meer toe. Als de status vrije uitloop vervalt, dan komt de Nederlandse exportpositie en concurrentiepositie zwaar onder druk. Onze leden hebben te maken met leveringsplicht. Het is gebruikelijk dat bedrijven een totaalpakket leveren van scharrel, vrije uitloop en biologisch. Als belangrijke producten niet geleverd kunnen worden, dan gaan afnemers op zoek naar andere aanbieders”, zo laat Anevei in een reactie weten.
De vraag is wat dit precies voor effect heeft op de prijzen. “Zeker is dat dit scenario voor iedereen slecht is. Zowel voor de korte als de lange termijn. Daarom zetten we alles op alles om dit met een oplossing vanuit Brussel te voorkomen.”
Eerste land waar kwestie speelt
Volgens Eric Hubers, voorzitter Pluimveehouderij van LTO Nederland/NOP, is het niet vreemd dat de lobby voor statusbehoud in Nederland op gang is gekomen. “Nederland was het eerste land met een algehele ophokplicht. Die maatregel was nodig en stemt nog altijd tot tevredenheid. Maar we zijn nu ook het eerste land dat te maken krijgt met mogelijke statusverandering van vrije-uitloopeieren. We zijn er intensief mee bezig dat te voorkomen. Daarvoor is een Europese ontheffing noodzakelijk.”
Hubers pleit voor statusbehoud van vrije-uitloopeieren totdat de verhoogde dreiging van vogelgriep is verdwenen. De ontheffing die dat mogelijk moet maken, voorkomt dat pluimveehouders met vrije-uitloopkippen én die met scharrelhennen financieel worden getroffen door de ophokplicht. “Niet alleen primaire bedrijven worden geraakt. De hele eiermarkt raakt ontwricht. Eierhandelaren kunnen niet in de vraag naar vrije-uitloopeieren voorzien en schappen blijven leeg. Dat is ongewenst en moeten we zien te voorkomen.”
‘Uitzonderlijke situatie’
Volgens Hennie de Haan, voorzitter van de Nederlandse Vakbond Pluimveehouders, is er alle reden om een ontheffing voor statusbehoud aan te vragen. “De dreiging van vogelgriep is uitzonderlijk hoog en vraagt om een uitzonderlijke oplossing.” De Haan vindt dat aan consumenten prima uit te leggen valt dat vrije-uitloopkippen tijdelijk niet buiten komen, zoals dit ook het geval is met biologische leghennen. “Pluimveehouders willen de dieren wel naar buiten doen. Maar dat is nu volstrekt onverantwoord. Consumenten snappen dat best. Een charmeoffensief kan het consumentenbegrip vergroten.”
Status bio-ei niet in gevaar
De mogelijke afwaardering betreft enkel vrije-uitloopeieren. Biologische legpluimveehouders hoeven niet te vrezen dat de status van hun eieren verandert. “EU-regelgeving voor deze sector is minder strikt. Controle-instantie Skal gaat pragmatisch om met de situatie en houdt rekening met de veterinaire omstandigheden”, legt De Haan uit. Ze wil niet vooruitlopen op de kans van slagen van de Brusselse lobby. “Ik heb geen kristallen bol. We zijn druk bezig om in landen om ons heen medestanders te vinden. Ik hoop dat de Europese Commissie tot verstandige besluitvorming komt.”
.png){kind=logo}
