Pluimveeweb: Eerste fipronil mest verwerkt door BMC Moerdijk

Energiecentrale BMC in Moerdijk heeft sinds 7 augustus zo'n 2.500 ton mest verwerkt van pluimveebedrijven die geblokkeerd zijn vanwege aangetroffen fipronil in de eieren. Deskundigen zijn het erover eens dat gecontroleerde verbranding -bijvoorbeeld in een energiecentrale- een veilige en effectieve manier is om de fipronil die in de mest zit, uit het milieu te houden.

Gelukkig beschikt Nederland over zo’n centrale: BMC in Moerdijk, gespecialiseerd in de verwerking van pluimveemest. BMC is opgericht door een deel van de Nederlandse pluimveehouders, verenigd in de Coöperatie DEP, ZLTO en PZEM.

Het ministerie van Economische Zaken, de NVWA en BMC hebben met Coöperatie DEP afspraken gemaakt over de voorwaarden waaronder de fipronil mest in Moerdijk verwerkt mag worden. Hierdoor kunnen geblokkeerde pluimveebedrijven zo snel mogelijk en op een verantwoorde manier hun verontreinigde pluimveemest kwijt.

Fipronil mest
Hoewel BMC gespecialiseerd is in het verwerken van pluimveemest, is de komst van fipronil mest geen eenvoudige klus, stelt Wil van der Heijden, directeur van Coöperatie DEP: „Deze mest komt bovenop de mest van onze leden waarmee BMC een afnameverplichting heeft, en we hebben contractuele afspraken met intermediairs. De verwerkingscapaciteit van BMC neemt niet toe en daarom moeten we alternatieven zoeken voor een deel van de mest die volgens contract bij ons verwerkt moet worden.”

Minimaal 55 procent droge stof
Per dag verwerkt BMC in de zomermaanden 1.250 ton pluimveemest en het produceert daarmee duurzame elektriciteit voor ruim 70.000 huishoudens. Dat kan alleen als de mest voldoet aan bepaalde eisen, zegt Luc Westdorp, operationeel directeur van BMC Moerdijk: „Ook de mest van de geblokkeerde bedrijven moet minimaal 55% droge stof bevatten: water brandt immers niet. Daarnaast is een optimale mix noodzakelijk, bestaande uit mest van vleeskuikens, leghennen, opfok en ouderdieren. Om die optimale mix te garanderen heeft BMC dagelijks contact met DEP over de aan te leveren pluimveemest. Voordat de mest verwerkt wordt, wordt deze bij ons continu gemengd. Die constante kwaliteit van de mest is essentieel voor een stabiel verbrandingsproces.”

Orgafert regelt logistiek
Orgafert, de logistieke dochter van Coöperatie DEP, is verantwoordelijk voor de aanvoer van de mest van de aangesloten pluimveehouders. Nu BMC Moerdijk daarnaast ook dagelijks fipronil mest ontvangt, is het elke dag intensief puzzelen om ervoor te zorgen dat vraag en aanbod, en kwantiteit en kwaliteit in balans blijven.

Met het ministerie van Economische Zaken en NVWA is afgesproken dat de energiecentrale dagelijks maximaal 350 ton mest van geblokkeerde bedrijven verwerkt. Omdat BMC Moerdijk niet vooraf weet hoeveel fipronil mest er daadwerkelijk wordt aangeleverd, en ook niet vooraf weet wat de kwaliteit en samenstelling van deze fipronil mest is, vraagt het managen van de logistiek en opslag van diverse stromen pluimveemest grote extra-inzet van zowel Orgafert als BMC.

Geen extra kosten voor leden
Onder de getroffen pluimveebedrijven zijn circa 25 leden van de Coöperatie DEP, aldus Van der Heijden. „Het is de eerste taak van BMC Moerdijk de mest van onze 500 leden te verwerken en dus ook van deze 25 geblokkeerde pluimveehouders. Immers, met onze leden hebben wij een contract afgesloten met wederzijdse verplichtingen. Met hun gepland tonnage houden Orgafert en BMC Moerdijk rekening en daarom worden voor de verwerking van fipronil houdende mest van DEP-leden geen extra kosten in rekening gebracht. Daarmee komt hun investering en geloof in veilige mestverwerking nogmaals tot zijn recht. Zie het als een soort verzekering die ook alleen uitkeert aan degenen die premie hebben betaald.”

DEP is graag bereid de mest van niet-leden te verwerken. „Hiermee dienen we de gehele Nederlandse pluimveesector. Van niet-leden vragen wij een toeslag van minimaal 25 euro, afgezien van de kosten van transport. Laat ik voorop stellen dat ik echt begrijp hoe vervelend dat is om te horen wanneer je bedrijf is getroffen door zo’n besmetting. Maar die toeslag is noodzakelijk vanwege de kosten die we moeten maken voor de verwerking van fipronil mest:  analyse van elke vrachtwagen, extra opslagkosten, kosten voor de afzet elders van mest van onze niet-geblokkeerde leden, extra inzet van arbeid en de extra risico’s die we moeten afdekken, zoals het risico op een lagere energieproductie, en dus minder inkomsten voor BMC vanwege een grote wijziging in de mix van de diverse soorten pluimveemest,” aldus van der Heijden.

Beste oplossing
Hugo Bens, voorzitter legpluimvee LTO/NOP: „Dit is het beste alternatief, daar zijn alle deskundigen het over eens. Natuurlijk doet het pijn; zeker bij legpluimveehouders die normaliter geld ontvangen voor hun droge mest. Een andere optie is verbranden als chemisch afval in Moerdijk maar dan zijn de kosten vele malen hoger.”

Het is nog onbekend hoe snel getroffen bedrijven weer fipronil-vrij zijn en of ruien daadwerkelijk effectief is. Wil van der Heijden: „Ik hoop dat er snel licht aan het eind van de tunnel komt voor de pluimveehouders. We spannen ons maximaal in om de afvoer en de verwerking van mest -zonder en met fipronil- in deze onzekere tijd veilig en efficiënt te laten verlopen. Dat is niet eenvoudig maar met BMC heeft Nederland een unieke en adequate oplossing in handen.”
 
Tekst:Monique van Loon / DEP