Boerderij: Redactieblog: ‘Eenzame positie van boer in fipronil-crisis’

Als er één ding blijft overheersen in de fipronil-crisis is dat de eenzame positie van de boer.

 

Alles lijkt gezegd over de eiercrisis door fipronil. “Niet gaan zwartepieten”, zei minister Edith Schippers in de Tweede Kamer. Dat kon ze gemakkelijk zeggen, want ze had een dag van tevoren een commissie ingesteld onder leiding van voormalig minister Winnie Zorgdrager. Die moet de hele toedracht onderzoeken en hangende dat onderzoek heeft de regering dus geen mening.

Zwak en onbevredigend voor de pluimveehouders, die massaal naar het Kamerdebat waren gekomen. Het leverde niet meer op dan een kater. Plus een aantal angstwekkende constateringen. In willekeurige volgorde:

Weinig of geen vrienden in Tweede Kamer

Als één ding duidelijk werd, dan was het wel dat we weinig of geen vrienden meer hebben in de Tweede Kamer. Voor een noodfonds voelt de Kamer niets. Minister Schippers en staatssecretaris Martijn van Dam hadden het gemakkelijk. Het is een bedrijfsrisico en daar moet de boer zelf voor opdraaien.

Als Van Dam ook maar een greintje gevoel voor de boer had, had hij het deze laatste keer nog kunnen tonen. Dat deed hij niet. Hij wees de sector ruw op de eigen verantwoordelijkheid en gaf een dikke pluim aan de NVWA. De medewerkers werkten nu zelfs op zaterdag, stroopsmeerde hij door. Wel, wel. De pluimveehouder werkt elke zaterdag. Jarenlang. Wat is het toch fijn dat we deze mislukte staatssecretaris niet weer in de landbouw zullen tegen komen.

Verantwoordelijkheid NVWA

Als de NVWA echt de goede dingen had gedaan in november, toen tips over fipronil binnenkwamen, dan was de Nederlandse pluimveehouderij tientallen miljoenen verlies bespaard gebleven. Dit kun je de NVWA ernstig kwalijk nemen. Reden voor LTO om een rechtszaak aan te spannen. Terecht. De NVWA heeft, door het negeren van een tip over friponil en de slechte communicatie, ervoor gezorgd dat de eiercrisis met de miljoenenschade ontstond. Daar zijn ze verantwoordelijk voor en daarvoor moeten ze bloeden.

Als tegenvaller was er voor mij de publieke opinie. Vooral in de publiciteit. De schijnwerper was vooral gericht op de veroordelende partijen, zoals Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren. Die kreeg royaal zendtijd. Die ze ook ten volle benutte.

Als Ouwehand gelijk heeft met haar stelling dat pluimveehouders wisten dat er een verboden middel werd gebruikt voor de bestrijding van bloedluizen, dan heeft ze een punt. Die boeren waren fout. Als ze deze stelling uit haar duim heeft gezogen, moet ze ook via de rechter worden aangepakt.

Kapitein laat matrozen het woord doen

Als er één ding blijft overheersen in deze hele crisis is dat de eenzame positie van de boer, in dit geval de pluimveehouder. Geen of weinig steun in de Tweede Kamer en geen enkel gevoel bij de regering voor de getroffen boeren. De falende NVWA werd opgehemeld. De supermarkten dreigden meteen met claims vanwege het terughalen van de eieren uit de schappen.

Alleen de samenwerking tussen pluimveehoudersvakbond NVP en boerenorganisatie LTO was positief. Hoewel ook bleek dat die weinig meer in de melk te brokkelen hebben. En de grote leider van LTO, Marc Calon, hoorde je niet. Een schip met een kapitein die de matrozen het woord liet doen. Muiterij lijkt noodzakelijk.