Boerderij: Update: LTO wil NVWA voor rechter om fipronil

Land- en tuinbouworganisatie LTO wil een rechtszaak aanspannen tegen de NVWA.

 

Dit bericht is geactualiseerd op 28 augustus.

De pluimveehouders van LTO zijn niet te spreken over de handelwijze van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit in de crisis rond de met fipronil besmette eieren. Eerder al kwam er ook vanuit de Tweede Kamer forse kritiek op de rol van de NVWA.

‘In november al kunnen waarschuwen’

De NVWA moet waken over de voedselveiligheid maar heeft dat niet goed gedaan, zegt LTO-bestuurslid Hugo Bens, zelf pluimveehouder. “In november had de NVWA ons al kunnen waarschuwen, want het gebruik van fipronil was bij ze bekend. Dan hadden wij er als sector op kunnen anticiperen. Dat hebben ze niet gedaan.”

De boerenbond kon vandaag, 28 augustus, nog niet zeggen op welke punten het de NVWA juridisch gaat aanpakken. Wel zei Eric Hubers van LTO maandag bij Radio 1 dat een rechtszaak ‘het alternatief is als er als er niks anders is’. Hubers vroeg zich vooral af of de draconische maatregelen om alle producten uit de schappen te halen te rechtvaardigen zijn. “Toxicologen roepen in koor dat er een heel groot verschil tussen de detectie- en gevaarlijke waarde van fipronil zit. Er zijn daarom veel meer eieren vernietigd en kippen geruimd dan wij denken dat nodig was. Om die reden bereiden wij deze rechtsgang voor.” LTO schat de voorlopige rechtstreekse fipronilschade overigens op € 50 miljoen voor de sector.

Private partijen

Theo Linssen van het gelijknamige advocatenkantoor in Tilburg liet eerder al weten dat de NVWA juridisch gezien kwetsbaar is. Hij wees daarbij op een Kamerbrief van december 2013. Daarin staat onder meer dat de NVWA prioriteiten, zoals fipronil, duidelijk moet communiceren en dat het moet toezien op de hele keten – van boer tot consument. Ook de exportpositie van de agrarische sector valt onder het toezicht van de voedselwaakhond. Volgens Linssen heeft de NVWA het op al deze drie punten niet goed gedaan en is door het late ingrijpen van de waakhond niet aan de zorgplicht voldaan. Linssen denkt dat schade verhalen op basis van niet handelen kansrijk is als er zoals nu belangen van derden in het geding zijn.

Minister Schippers van Volksgezondheid en staatssecretaris Van dam van Economische Zaken stellen intussen dat de aansprakelijkheidsvraag voor schadevergoeding op dit moment niet te beantwoorden is. Volgens hen is dit in de kern een zaak tussen private partijen.

Massaclaim

Door fipronil getroffen pluimveehouders kunnen zich sinds 28 augutstus ook bij claimorganisatie Massaclaim aansluiten. Deze organisatie – bestaande uit zes bedrijfseconomen en in massaclaims gespecialiseerde juristen – gaat een claim bij de NVWA neerleggen om naar eigen zeggen faillissementen te voorkomen. Gratis is dit niet. Elke pluimveehouder moet € 500 inleggen. “De sector heeft nu financiële nood en gewone juridische procedures duren te lang”, zegt initiatiefnemer Pieter van Prooijen. Hij denkt met een massaclaim van naar verwachting 50 tot 100 pluimveehouders al op korte termijn effect te sorteren. “Wij gaan voor bedrijven continuïteitsverklaringen opstellen waarmee uitstel van belastingverplichting wordt aangevraagd. Ook maken we specifieke schadebegrotingen zodat we op een specifieke vergoeding kunnen inzetten. We kiezen echt voor de bedrijfseconomische aanpak.”

Over het eigen verdienmodel zegt van Prooijen dat het inleggeld van pluimveehouders niet kostendekkend is. “We verdienen er zelf pas aan als degene bij wie we de kosten in rekening brengen ook daadwerkelijk gaat compenseren.”

Massaclaim zette zich eerder in voor gedupeerden van misleiding over de winkansen bij de Staatsloterij. Verder verdedigde het bedrijf het financiële belang van benadeelden van rentederivaten. Met wisselend succes.

Schade al geschat op € 50 miljoen

In de nasleep van de eiercrisis bleek dat de NVWA al vorig jaar tips had gekregen over het gebruik van fipronil in kippenstallen, maar dat leidde toen niet tot ingrijpen. Het giftige bestrijdingsmiddel bleek in eieren terechtgekomen. Miljoenen eieren in Nederland en België moesten vernietigd en tientallen leghenbedrijven werden stilgelegd. De schappen in supermarkten bleven leeg. De twee eigenaren van het bedrijf ChickFriend, dat het middel gebruikte, zijn gearresteerd.

Gerelateerde tags:

• Fipronil
• Eieren
• NVWA
• LTO