Pluimveeweb: 'Drama hield niet op'

Twee weken geleden keurde de NVWA ook hun laatste stal goed, schrijft de Hoogeveensche Courant. De eieren van de veertig witte ‘verklikkerkippen’ die de afgelopen weken ruim baan hadden in de stal, kwamen goed door de test.

Een rood-wit afzetlint op het erf van pluimveebedrijf Pol beweegt waarschuwend in de wind. Bezoekers zijn niet toegestaan in de stal. De kippen van de familie Pol die niet in aanraking gekomen zijn met fipronil zitten verplicht opgehokt in verband met de vogelgriep elders in het land.

Ellende begon in juli

In juli dit jaar begon de ellende in de stallen van de familie Pol. Ter voorbereiding op de komst van ongeveer 31.000 nieuwe leghennen werden twee van de drie stallen behandeld tegen bloedluis. Hiervoor werd Chickfriend ingeschakeld. Het was het begin van een slechte zomer.

De ondernemers wisten niet wat de NVWA toen al wel wist: in de etherische olie die Chickfriend gebruikte werd de stof fipronil opgelost. Ook gebruikt in veel vlooienbanden, maar achteraf gezien verboden voor het gebruik bij kippen omdat de fipronil doordringt in de kippen en hun eieren.

Het hele bedrijf ging op slot

Gerjan: „De NVWA gebruikte het principe last in, first out.” De NVWA zocht in de in beslaggenomen administratie van Chickfriend de laatste tien pluimveehouders waar  gewerkt was. Pol hoorde daarbij. Aanvankelijk ging het hele bedrijf van Inge en Gerjan op slot, ook de stal waar de oudere kippen zaten die niet in aanraking waren geweest met fipronil. Na enkele weken mochten de eieren uit die stal weer verkocht worden. Het zorgde ervoor dat het bedrijf in ieder geval nog wat inkomsten had.

Gepoogd werd de besmette kippen schoon te krijgen met ruien, een speciaal dieet waardoor de kippen letterlijk van de leg zouden raken en het vetweefsel zouden afbreken. Dit vetweefsel zou de fipronil vasthouden. Het ruien hielp niet. „Volgens mij heeft het hele ruien nergens geholpen, ja misschien in grensgevallen”, zucht Gerjan.

Met lood in hun schoenen besloten Gerjan en Inge hun jonge leghennen te ruimen. „Iets wat we nog nooit hadden gedaan en ook niet meer doen”, zegt Gerjan stellig. Deze keuze werd stil gehouden, met name uit vrees voor actievoerders op het erf. Het optreden van de protestvoerders in Witteveen waar een paar dagen eerder de stal geruimd werd, maakte diepe indruk. „Dat kun je er helemaal niet bij hebben, verschrikkelijk”, zegt Inge maanden later nog altijd bedrukt. Met vrienden, buren en familie werd de afgrijselijke klus geklaard en ook werden in totaal zo’n 400.000 eieren vernietigd.

Drama hield niet op

Daarmee was het drama nog niet teneinde. De stallen moesten schoon. Eerst werden de stallen ingespoten met soda en waterstofperoxide. Dit werd meerdere keren herhaald.

De NVWA volgde alles op de voet en met zogeheten ‘verklikkerkippen’ werd gekeken of de stallen schoon waren. Veertig kippen op 2000 vierkante meter inspecteerden al scharrelend ieder hoekje. „Ik wilde per se kippen die witte eieren leggen, zodat er geen misverstand kon ontstaan. Onze eigen kippen leggen namelijk bruine eieren.” Een stal werd goedgekeurd, de laatste niet.

Een behandeling met ozon volgde. „Alleen met een gasmasker kon je erin, want het verdrijft alle zuurstof. Met een metertje, dat we gekregen hadden, konden we zien of de stal weer veilig was zonder zuurstofmasker.” Het hielp. Bij de laatste controle gaf de NVWA groen licht. De nieuwe leghennen zijn welkom begin volgend jaar en hun eieren mogen de verkoop in.

Rechtszaak

„2017 was een puinhoop”, vat Gerjan samen. Het enige wat nog rest is de rechtszaak die collectief is aangespannen tegen de NVWA en Chickfriend. „Maar bij die laatste valt niets te halen”, weet Gerjan. Vertrouwen in de EU en de regering is er nauwelijks. „In België krijgt de pluimveesector steun, maar wij niet. Onbegrijpelijk. Misschien ziet minister Carola Schouten van landbouw het licht nog.” Inge kijkt haar man aan en zegt: „Wij maken half januari een frisse start.”