Boerderij: Meer ‘risicovogels’ rond HPAI-besmette bedrijven

Bedrijven die hun biosecurity goed op orde hebben, zijn in enkele gevallen toch meerdere keren getroffen door vogelgriep. Onderzoekers zien een link met aanwezigheid van bepaalde vogelsoorten.

 

Twee pluimveebedrijven raakten zowel in 2014 als 2016 besmet met hoogpathogene vogelgriep (HPAI), en een ander in 2016 besmet bedrijf had eerder al een laagpathogene besmetting. Desondanks schatten onderzoekers in dat de hygiënestatus op deze bedrijven behoorlijk hoog was. Dat roept de vraag op of er andere grote risicofactoren zijn waardoor het ene pluimveebedrijf meer risico loopt op een besmetting met hoogpathogene vogelgriep dan het ander.

Besmettingen in waterrijk gebied

Dat in waterrijke gebieden het risico op insleep van vogelgriep groter is, was al bekend voor laagpathogene vogelgriep. Ook alle negen pluimveebedrijven die in de winter van 2016/2017 met hoogpathogeen vogelgriepvirus besmet raakten zaten in een waterrijk gebied.

Onderzoekers van de Universiteit van Utrecht en Sovon zien echter ook een relatie met aanwezigheid van bepaalde vogelsoorten die beschouwd worden als een vogelgrieprisicosoort; smienten, kuifeenden, grauwe ganzen en wilde eenden.

Meer smienten bij besmette bedrijven

Rondom de pluimveebedrijven die vorige winter met hoogpathogene vogelgriep besmet raakten zijn de dichtheden van enkele soorten ‘risicovogels’ aanzienlijk hoger. Met name smienten kwamen vaker en in hogere dichtheden voor rondom de besmette bedrijven. Ook vergeleken met andere bedrijven in waterrijke gebieden.

Het is overigens niet duidelijk of dat verband causaal is, omdat veel onbekend is over aanwezigheid van vogelgriep bij wilde vogels (niet iedere vogelsoort krijgt verschijnselen bijvoorbeeld) en over de route van insleep bij bedrijven die besmet raken. Maar onderzoekers stellen wel dat het risico op virusinsleep voor pluimveebedrijven in waterrijke gebieden met veel risicovogels substantieel is, bij een vogelgriepvirus dat lijkt op de H5N8-variant van de laatste paar jaar. Zeker in het ‘winterhalfjaar’, van oktober tot en met maart.

Maatregelen meer risicogericht

Voor de overheid is dit aanleiding te overwegen of maatregelen zoals de ophokplicht meer risicogericht genomen kunnen worden. Volgens de Deskundigengroep Dierziekten, die de overheid adviseert, is het echter onzeker of zulke maatregelen alleen gericht op ‘smientenbedrijven’ effect zouden hebben. Een causaal verband is namelijk niet aangetoond. Bovendien is de kennis in Europa van infecties met vogelgriep bij bepaalde soorten wilde vogels vooral gebaseerd op vogels die zijn overleden na infectie of soorten die makkelijk te vangen zijn.

Gerelateerde tags:

• Watervogels
• Smient
• Vogelgriep