Boerderij: Advocaat: NVWA berekende risico fipronil begin 2017

Het Bureau Risicobeoordeling & onderzoek (BuRo) van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) maakte begin 2017 wél een berekening van de hoeveelheid fipronil die in eieren terecht zou kunnen komen.

 

Dat stelde advocaat Marije Batting maandag namens de Nederlandse Staat in de rechtbank Den Haag.

Daar diende de zaak van LTO Nederland, 124 pluimveehouders en de Nederlandse Vakbond Pluimveehouders (NVP) tegen de overheid. Zij vinden dat de NVWA tijdens de fipronil-crisis op meerdere fronten onrechtmatig heeft gehandeld. De pluimveesector verwijt de NVWA onder meer dat deze onvoldoende heeft gedaan met de signalen over het fipronil-gebruik door ChickFriend die vanaf november 2016 binnenkwamen.

Toxiciteit van fipronil

Volgens Batting ging BuRo er in de toen gemaakte risico-inschatting vanuit dat ChickFriend bij de bestrijding van bloedluis een kleine dosis fipronil had gebruikt, omdat meer voor de bestrijding van bloedluis niet meer nodig was, gezien de toxiciteit van fipronil voor insecten en omdat fipronil in te hoge concentraties dodelijk kon zijn voor kippen. Daarom schatte BuRo in dat ChickFriend een dosering zou gebruiken die een factor 1.000 onder de dodelijke dosis voor kippen zou liggen, waarmee ze berekenden dat de dagelijkse norm voor levenslang gebruik (ADI-norm) voor fipronil in eieren niet overschreden zou worden.

Verantwoordelijkheid

De NVWA zegt op basis van die berekening geconcludeerd te hebben dat er geen acuut gevaar was, en dat ze de tijd hadden om strafrechtelijk onderzoek te gaan doen naar fraude met fipronil. De advocaat van de Staat benadrukte bovendien meermaals dat de primaire verantwoordelijkheid voor voedselveiligheid bij de sector zelf ligt.

Bescherming voedselveiligheid

Advocaat Roeland de Mol, die de pluimveesector vertegenwoordigt, vindt dat de NVWA de sector in staat had moeten stellen om de voedselveiligheid na te leven door de informatie op enige wijze te delen. Batting noemt het geen plicht van de NVWA om de sector te waarschuwen. De NVWA heeft als taak om de voedselveiligheid en consumenten te beschermen, niet om de commerciële belangen van pluimveehouders te beschermen, zegt ze.

Inschatting van risico‘s

Advocaat Marjolein Van Rest, eveneens namens de sector, reageerde op de inschatting van de risico’s door de NVWA: “De conclusie was dat er geen acuut gevaar was, maar dat was op basis van een hypothese over het gebruik. Die moet je toetsen. Nu is de aanname bijzonder: je hebt fraudeurs, maar gaat er wel vanuit dat ze het binnen de normen gebruiken. Bovendien staat er niets over de MRL in die inschatting van de risico‘s. Ergens had een afweging gemaakt moeten worden als je op de koop toeneemt dat een groep over de MRL-waarde gaat.”

Mij werd verteld dat het spul was gecertificeerd

Veel belangstelling voor fipronil-zaak

De zaak mocht maandag op behoorlijke belangstelling rekenen, met zo’n 70 aanwezigen waaronder tientallen pluimveehouders en veel media. Twee van de deelnemende pluimveehouders kregen ook kort de kans om te reageren. Eén pluimveehouder reageerde met emotie op hoe hij het overheidsoptreden ervaren heeft. “Wat ik enorm moeilijk heb gevonden is dat de MRL-norm op 1 januari 2017 nog werd verlaagd en dat ze pas na het verlagen van de norm hiermee naar buiten zijn getreden,” gaf hij aan. “Mij werd verteld dat het spul was gecertificeerd,” zei hij nog over de behandeling door ChickFriend.

 

Reactie pluimveesector

Bestuurders Eric Hubers (LTO/NOP) en Hennie de Haan (NVP) lieten na afloop weten een goed gevoel te hebben bij het verloop van de zitting en het eigen pleidooi. “Het gaat nu om het in gebreke stellen,” aldus Hubers over de huidige procedure. LTO en de andere deelnemers vragen de rechtbank om zich er eerst over uit te spreken of de Staat onrechtmatig heeft gehandeld. Eventuele vervolgprocedures over schadevergoeding kunnen daarna individueel gevoerd worden. “Ik hoop dat het uiteindelijk leidt tot de mogelijkheid van tegemoetkoming voor bedrijven die buiten hun schuld om in de afgrond zijn gestort,” aldus de LTO/NOP-voorzitter.

10 juli uitspraak

NVP-voorzitter Hennie de Haan vond de verdediging van de overheid matig. “Ik kan me niet voorstellen dat dit wordt afgedankt als 100% ondernemersrisico. Daarvoor zijn er teveel momenten geweest dat de NVWA het op zijn beloop heeft gelaten.” Drie rechters buigen zich daar over. De rechtbank doet op 10 juli uitspraak.

Gerelateerde tags:

• Fipronil
• LTO Nederland
• NVP
• NVWA