Hoogpathogene vogelgriep steekt op allerlei plekken in Noordwest-Europa de kop op. Het virus is wijdverspreid aanwezig onder de wildevogelpopulatie.
Het vogelgriepvirus dat in Nederland afgelopen maand de kop heeft opgestoken is niet exclusief een Nederlands fenomeen. In heel Noordwest-Europa wordt het virus momenteel aangetroffen, tot nu toe nog met name in (dood gevonden) wilde vogels. Wilde watervogels nemen het virus mee tijdens de najaarsmigratie, waardoor met name in kust- en waterrijke gebieden veel dode wilde vogels worden gevonden.
Uitbraken in Nederland, Engeland en Duitsland
Er zijn tot nu toe vier uitbraken op pluimveebedrijven in Nederland, twee in Engeland en een in Duitsland. In Nederland is het virus inmiddels tevens bij zo’n 175 wilde vogels aangetoond, zo laat een woordvoerder van Wageningen Bioveterinary Research weten. Overal in Europa worden maatregelen genomen om te voorkomen dat het virus commerciële pluimveebedrijven binnenkomt, met alle gevolgen en schades van dien.
België
In België is hoogpathogene vogelgriep H5N8 vastgesteld eind vorige week bij drie wilde vogels in een opvangcentrum in Oostende. Naar aanleiding daarvan is de al sinds begin deze maand voor professionele pluimveehouders geldende ophok- of afschermplicht uitgebreid naar alle particuliere houders van die dieren. Verzamelingen van pluimvee, zoals openbare markten, tentoonstellingen, wedstrijden of beurzen waren al verboden vanwege corona.
De verplichte maatregelen die op 1 november in België zijn opgelegd voor professionele pluimveehouders blijven uiteraard gelden, aldus het agentschap voor de veiligheid van de voedselketen FAVV. “Het FAVV verplicht alle pluimveehouders, hobbyhouders en andere betrokken actoren om de maatregelen strikt toe te passen. Wanneer ze een verhoogde sterfte opmerken, of bij elk ander symptoom van ziekte, moeten ze onmiddellijk hun dierenarts te contacteren”, zo meldt de dienst.
Verenigd Koninkrijk
In het Verenigd Koninkrijk heeft de Animal & Plant Health Agency een beschermingszone afgekondigd voor het hele land. Hoogpathogene vogelgriep is inmiddels aangetroffen op een pluimveehouderij in Herefordshire en bij wilde vogels in onder meer Devon aan de zuidkust en Gloucestershire. Begin deze maand werd een eerste besmetting ontdekt bij een opfokbedrijf in Cheshire. In het kader van de beschermingszone moeten bedrijven met meer dan 500 dieren onder meer de toegang tot het hoogst noodzakelijke beperken en moeten voertuigen voortdurend gereinigd worden.
Frankrijk
Het Franse ministerie voor landbouw heeft begin deze maand naar aanleiding van de vogelgriep in Nederland voor het hele land een verhoogd risiconiveau afgekondigd. Dieren die buiten lopen dienen te worden afgeschermd met netten, terwijl de buitenruimte ook beperkt moet worden. Professionele pluimveebedrijven dienen hun dieren dagelijks te controleren op eventuele ziekteverschijnselen.
Duitsland
In Duitsland wordt vooral de noordelijke helft van Duitsland in verband met de vogeltrek getroffen door vogelgriep. In heel de deelstaten Sleeswijk-Holstein en Hamburg geldt daarom een ophokplicht, evenals in Meckelenburg-Voor-Pommeren. De maatregel is genomen nadat massaal aangetroffen dode watervogels in de kustgebieden besmet bleken te zijn. Ophokplichten zijn in Duitsland een regionale aangelegenheid; deelstaten beslissen hier zelf over.
In de oostelijke deelstaat Mecklenburg-Voor-Pommeren is vogelgriep aangetoond op een bedrijf met 3.000 leghennen. Het is de eerste uitbraak op een commercieel bedrijf in Duitsland dit najaar, hoewel het virus al wel op verschillende hobbybedrijfjes werd vastgesteld. In vier van de zes bestuursdistricten in deze deelstaat zijn al eerder bij wilde vogels de virustypes H5N8 en H5N5 aangetroffen.
In de aan Nederland grenzende deelstaat Nedersaksen geldt eveneens voor grote delen van het deelstaatsgebied, inclusief het gebied rond deelstaat Bremen, een ophokplicht. Het gaat daarbij om pluimveedichte districten en gemeenten als Ammerland, Cloppenburg, Emsland en Grafschaft Bentheim. Landbouwminister Barbara Otte-Kinast van Nedersaksen noemt het besmettingsgebeuren dynamisch. Dat wil zeggen dat de stand van zaken voortdurend door de regionale veterinaire diensten wordt geactualiseerd.
Denemarken
In Denemarken zijn aan de waddenkust eveneens zeer veel dode vogels met vogelgriep gesignaleerd. Ook in dit land is daarom sprake van een ophokplicht. In de commerciële pluimveehouderij hebben de virussen hier nog niet toegeslagen.
Medeauteurs: Ruud Peijs en Wim Verseput