Boerderij: Langer ophokken pluimvee schaadt export eieren Redactie

Exporteurs eieren: ophokplicht in Nederland is zeer schadelijk voor export van Nederlandse eieren.

Dat in Nederland de ophokplicht voor pluimvee van kracht blijft, terwijl die in ons omliggende landen is of wordt opgeheven, is zeer schadelijk voor de export van Nederlandse eieren. “Het is killing voor onze export, dat bij ons de kippen nog steeds binnen zitten, terwijl ze in het grootste gedeelte van Europa alweer buiten lopen”, zegt Roel van Zetten, eierhandelaar en -exporteur in Ommeren (Gld.). Hij ziet bij zijn klanten in Duitsland vrachtwagens staan van leveranciers uit landen als Polen, Spanje, Tsjechië, Roemenië, Bulgarije, Italië, Frankrijk, België. Allemaal KAT-leden (het Duitse kwaliteitssysteem), die hun exportpositie uitbreiden en de plaats van Nederland op de Duitse markt innemen. Van collega-exporteurs hoort hij dezelfde ervaringen.

Vrije-uitloopeieren verkocht als scharrel
Duitsland is de grootste afzetmarkt van Nederlandse eieren, vooral voor vrije-uitloopeieren en biologische eieren. Maar sinds de ophokplicht in Nederland de termijn van 16 weken overschreed, op 11 februari, mogen eieren van opgehokte vrije-uitloopkippen niet meer als vrije-uitloopeieren worden verkocht, maar als scharreleieren. Producenten uit landen, waar de kippen wel weer naar buiten mogen, kunnen nu weer vrije-uitloopeieren produceren en die exporteren naar Duitsland. “Terwijl veel Nederlandse pluimveehouders, met mooie bedrijven, nu voor de bulkmarkt staan te produceren”, aldus Van Zetten.

Nederland dreigt reserve-leverancier te worden

In Duitsland hadden sommige deelstaten geen ophokplicht – bijvoorbeeld in Noordrijn-Westfalen zijn de kippen niet verplicht binnen geweest – en in andere is de ophokplicht weer opgeheven. Zoals in Nedersaksen, dat grotendeels grenst aan Nederland. In België is vorige week de ophokplicht opgeheven.

Van Zetten is bang dat ‘de markt zich van binnenuit vernietigt’, als Nederland zo strikt vasthoudt aan de ophokplicht. “Nederland dreigt reserve-leverancier te worden in plaats van hoofdleverancier.” Hij benadrukt ook het belang van freiland-eiproducten, de eiproducten van vrije-uitloop eieren, die groeiende is en nu ook een knauw krijgt door de langdurige ophokplicht.

Van Zetten begrijpt dat er een verstandig vogelgriepbeleid moet worden gevoerd, maar het zerotolerancebeleid dat de minister, naar het lijkt, nu voorstaat, is funest voor de Nederlandse export. Hij doet dan ook een zwaar appel op de overheid om de ophokplicht op te heffen. “We moeten snel onze positie bij afnemers weer terug zien te krijgen.”

In 2017, toen kippen ook lange tijd verplicht binnen moesten blijven, kreeg de afzet van vrije-uitloopeieren forse klappen en duurde het vele maanden voordat de afzet weer op het niveau zat van voor de ophokplicht.

Het is pijn voor de lange termijn. Want alles is in de war

Deskundigengroep
De zorgen van Van Zetten worden gedeeld door alle eierexporteurs, zegt Hubert Andela, voorzitter van Anevei, de branchevereniging van eierhandelaren en de eiproductenindustrie. “Het geeft flinke buikpijn, dat de kippen in Nederland nog steeds binnen zitten. Het begint steeds meer te knijpen.”

Anevei heeft deze de gevolgen van de ophokplicht voor de exportpositie gedeeld met het ministerie van LNV. “We hopen dat het ministerie dit meeneemt bij de beslissing over het al dan niet opheffen van de ophokplicht. En niet alleen een risico-inschatting maakt, maar ook kijkt naar de economische gevolgen.” Want die zijn desastreus volgens Andela. “Het is pijn voor de lange termijn. Want alles is in de war.”

Juist vanmiddag (21 mei) komt, naar verluidt, de Deskundigengroep Dierziekten bij elkaar voor overleg over de vogelgriepdreiging. Andela hoopt op opheffing van de ophokplicht in heel Nederland. En anders op regionale opheffing, bijvoorbeeld in de minder waterrijke gebieden of gebieden waar minder dode wilde vogels worden gevonden.