NieuweOogst: Onderzoek naar emotie bij koeien en varkens

Is het mogelijk om emoties af te lezen van de gezichten van koeien en varkens? Daar wordt binnenkort onderzoek naar gedaan door Wageningen University & Research (WUR).

Onderzoeker Suresh Neethirajan maakt daarbij gebruik van videobeelden van de gezichten van dieren. Ook worden ze voorzien van sensoren.
Dat meldt het medium Resource van Wageningen. De videobeelden worden aan een nog te ontwikkelen softwareprogramma gehangen dat ze kan ontleden. Hiervoor worden de dieren voorzien van sensoren die de biomedische signalen van het dier meten.

Volgens Neethirajan gaat het daarbij om om een soort sticker met sensoren die de hartslag, ademhaling en activiteit van het dier meten: 'Er vinden geen diepgaande ingrepen plaats, er komt geen bloed- of haarmonster aan te pas. De sticker weegt een paar gram en zit als een tattoo op de huid. De signalen worden realtime naar een basisstation verstuurd.' Het uiteindelijke doel van dit onderzoek is om gereedschap te maken dat boeren helpt het welzijn van hun dieren te vergroten.

Kippen op het spoor
Dezelfde WUR-onderzoeker ontwikkelde ChickTrack. Dit is een systeem met camera's en sensoren dat kippen individueel volgt. Daarbij biedt het de pluimveehouder aanknopingspunten om in het management bij te sturen. Neethirajan: 'Binnen een paar seconden kan het algoritme een beslissing nemen en die doorseinen naar de boer. Hij kan dan bijvoorbeeld het licht of de vochtigheid in de stal aanpassen of de samenstelling van het voer veranderen. Beslissingen waarmee het gedrag of de emotionele toestand van de dieren dus zijn bij te sturen.'

Bij dit systeem maken camera's beelden vanuit verschillende hoeken van de stal. Op basis van een analyse van die beelden is het programma in staat kippen van elkaar te onderscheiden en ze daarmee te volgen in de stal. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de afmetingen van het dier en minieme verschillen in vorm en grootte van het dier.

Naast de gewone camera's maakt Neethirajan gebruik van speciale camera's en microfoons: 'Microfoons om de geluiden op te nemen die de vogels maken, thermische infraroodcamera's om de lichaamstemperatuur te meten: hoe die temperatuur verandert door de dag heen en als reactie op de welzijnstoestand. We kennen de hittemap van het kippenlichaam. Situaties die bijvoorbeeld angst opwekken doen de temperatuur van de kam en de keel van de kip veel sneller veranderen dan die van de rest van het lichaam.'

Warmteverdeling over lichaam
De warmteverdeling over het lichaam is volgens Neethirajan een goede graadmeter voor de emotionele toestand en het welzijn van de kip. 'Het woord emotie kun je in dit verband zien als e-motie, waarbij de e staat voor energie. Energie in beweging dus. Hoe de energie zich verspreidt over de verschillende delen van het lichaam. Zo kijk ik ernaar.'

Naast camera's en microfoons registreren geursensoren de stofwisseling van de kippen, weet de WUR-onderzoeker. 'Afhankelijk van het voedsel dat ze krijgen, ademen ze bepaalde mengsels uit van chemische stoffen. We kunnen dat in principe per vogel meten. Het gaat om heel kleine hoeveelheden en de sensoren moeten dus supergevoelig zijn om die op te pikken.'