Boerderij: Vectorvaccin optie in strijd tegen vogelgriep

Redactie

Hans Bijleveld

redacteur pluimveehouderij

Vaccineren tegen vogelgriep gebeurt niet in Europa vanwege de gevolgen voor de handel. Wel worden de mogelijkheden onderzocht tot vaccineren met een nieuwe generatie AI-vaccins.

 

Veel importerende landen willen geen pluimveeproducten uit landen die pluimvee vaccineren tegen vogelgriep. Daar komt bij dat vogelgriepvaccins tot voor kort veelal prima werkten onder laboratoriumomstandigheden maar niet in de praktijk in een kippenpopulatie. “Die vaccins verkleinen wel de kans op heftige ziekteverschijnselen, maar verhinderen niet dat dieren besmet raken. Een eventuele besmetting wordt wegens ontbreken van verschijnselen niet opgemerkt en kan zich ongemerkt verspreiden”, aldus Arjan Stegeman, hoogleraar diergezondheid aan Universiteit Utrecht. Daarom zijn op dit moment biosecurity en het (verplicht) ophokken van pluimvee het enige wat pluimveehouders kunnen doen om het risico op insleep van het vogelgriepvirus te verkleinen.

Nieuwe generatie AI-vaccins

Stegeman ziet wel mogelijkheden tot vaccineren tegen vogelgriep met een nieuwe generatie AI-vaccins, zogenoemde vectorvaccins, in combinatie met regelmatige monitoring via bloedonderzoek om te achterhalen of pluimvee besmet is met AI-veldvirus. Bij die vectorvaccins wordt een stukje van het vogelgriepvirus ingebouwd in een onschuldig, niet-ziekmakend virus. Een fabrikant heeft zo’n vaccin ontwikkeld, waarbij een stukje van het H5-eiwit van de oppervlakte van het vogelgriepvirus is ingebouwd in het onschadelijk HVT-virus (Herpes Virus for Turkeys), een heel gangbaar vectorvirus dat ook voor vectorvaccins tegen de pluimveeziekten Gumboro en NCD wordt gebruikt. Het HVT-virus – met ingebouwd stukje AI-virus – reproduceert zich voortdurend in het gevaccineerde dier en zorgt daardoor voor een levenslange bescherming tegen AI. Het is vergelijkbaar met het herpes simplex virus dat bij mensen koortslip veroorzaakt. Daar kom je je hele leven niet meer vanaf.

Verspreiding voldoende remmen

Wat de inzet van dergelijke moderne vectorvaccins tegen vogelgriep tot nu toe nog heeft belemmerd, is volgens Stegeman dat niet bekend is of zulke vaccins de verspreiding van het AI-virus in een populatie kippen voldoende remmen. “Er moet onderzoek plaatsvinden naar transmissie van het AI-virus onder dieren die zijn gevaccineerd onder veldomstandigheden.”

Vaccineren tegen vogelgriep ligt op het moment nog zo gevoelig, dat een fabrikant wel technische kennis wil delen maar zich buiten de discussie wil houden en niet met name genoemd wil worden.