Pluimveeweb: 'Minder verenpikken en pikwonden bij vrije uitloop'

Leghennen die elke dag naar buiten kunnen, hebben een beter welzijn dan kippen die dat niet kunnen. De leghennen hebben minder schade door verenpikken en ook minder pikwonden. Dat ontdekte Monique Bestman tijdens haar promotieonderzoek aan de Universiteit Utrecht. Ook zag zij minder wilde watervogels in uitlopen die zijn begroeid met bomen of struiken. Begroeiing kan indirect het risico op vogelgriep helpen verminderen. Sinds oktober 2021 zit al het pluimvee in Nederland binnen vanwege de ophokplicht.

In Nederland heeft bijna een derde (29 procent) van de leghennen toegang tot een buitenuitloop – als er tenminste geen sprake is van ophokplicht vanwege de vogelgriep. Dat biedt de kippen meer mogelijkheden voor natuurlijk gedrag, meer ruimte en frisse lucht. Dagelijkse toegang tot een vrije uitloop leidt tot minder verenpikschade en minder pikwonden, dus een beter dierenwelzijn. Dat constateert de promovenda die op 5 april 2022 promoveert aan de Universiteit Utrecht in haar proefschrift. Dit maakte het Louis Bolk Instituut woensdag 16 maart bekend.

Vaker naar buiten

Leghennen verschillen in de mate waarin ze de uitloop gebruiken. Dat heeft onder meer te maken met ras, groepsgrootte, of er hanen bij de hennen lopen en de hoeveelheid daglicht in de stal. „Gemiddeld gaat hooguit de helft (47 procent) van de kippen uit een koppel tegelijkertijd naar buiten”, vertelt Bestman, die onderzoek doet aan het Louis Bolk Instituut in Bunnik. „Dan gaat het vooral om bruine hennen. Ook kleinere koppels en koppels met hanen erbij gaan vaker naar buiten, of koppels met een beter verenkleed.”

Bomen en struiken

In uitlopen waarvan het oppervlak voor minimaal acht procent is begroeid met bomen of struiken, worden minder wilde watervogels gezien; soorten die een risico vormen voor vogelgriep. „In landschappen met houtwallen of houtsingels zagen we minder watervogels rond kippenuitlopen dan in open landschappen”, zegt Bestman. Het risico dat kippen buiten de stal worden gegrepen door een roofdier, leek niet beïnvloed te worden door bomen en struiken. Uit een enquête bleek dat gemiddeld bijna vier procent van de hennen met een uitloop gevangen en opgegeten wordt door een roofdier, vooral door roofvogels, op een totale sterfte van zo’n tien procent.”

Meer parasieteneitjes in stal dan uitloop

Ook onderzocht zij het risico op infecties door darmparasieten in de uitlopen. „We hebben nauwelijks of geen eitjes van kippenparasieten in de grond van uitlopen aangetroffen. Infecties met darmparasieten zijn wijdverbreid aanwezig, maar we hebben geen verband kunnen aantonen met uitloopgebruik. Sterker nog, de stal lijkt een groter risico te zijn dan de uitloop: strooisel in de stal bevat meer parasieteneitjes dan de grond in de uitloop. Uit onderzoek onder biologische koppels in Zweden, Nederland en Italië bleek dat alleen de Nederlandse kippen ontwormd werden, maar dat ze globaal gezien evenveel worminfecties hebben als de buitenlandse kippen die niet werden ontwormd.”

Dierenwelzijn

Welke eieren kunnen we nu het beste kopen als we dierenwelzijn belangrijk vinden, vragen consumenten regelmatig zich af: „Eieren van kippen met een buitenuitloop. Die worden verkocht als vrije uitloop, biologisch, Kipster, Rondeel en biologisch-dynamisch. Je herkent ze aan de twee of drie sterren van het Beter Leven Keurmerk van de Dierenbescherming. Met je keus in de winkel bepaal je als consument hoe dieren in de veehouderij worden gehouden”, antwoordt Bestman.

Proefschrift

Op 5 april mag Bestman haar proefschrift over ‘welzijns- en gezondheidsaspecten van uitlopen voor leghennen’ verdedigen in Utrecht. Lees hier haar proefschrift.

Tekst: Tom Schotman

Bron: Louis Bolk Instituut