NieuweOogst: 'Voedsel als wapen'

Het ondenkbare is realiteit geworden. Een oorlog in Europa in de 21ste eeuw waarbij voedsel wordt gebruikt als wapen. Oekraïense burgers verstopt onder de grond in schuilkelders en metrostations krijgen moedwillig niet de beschikking over eten.

Voedsel gebruiken als wapen is niet toegestaan. In 2018 nam de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties op initiatief van Nederland een resolutie aan die uithongeren als oorlogstactiek strafbaar maakt.

De situatie in Oekraïne en op de wereldmarkten laat zien hoe belangrijk het is om het voedselbeleid als strategisch vraagstuk te zien. Hoeveel meer ellende hebben we nodig om te dit te beseffen? Waar gaan we de grondstoffen vandaan halen? Hoe zelfvoorzienend moeten we zijn als Noordwest-Europa? Wat doen we met Afrika? Volgende conflicten als direct gevolg van voedseltekorten liggen op de loer met alle gevolgen van dien, ook voor Europa. Hoe bouwen we met deze continenten een gezonde relatie op waar beide voordeel van hebben?

De eerste pluimveehouders hebben besloten om de productie noodgedwongen te verlagen. Glastuinders werken aan de verplaatsing van hun productie naar Noord-Afrika. Ze wachten de gevolgen van de energiecrisis niet af en willen hun marktaandeel veiligstellen.

Belangrijker dan ooit is het vraagstuk over strategisch voedselbeleid. Nederland, als een van de voornaamste landen op het gebied van land- en tuinbouw en voedseltechnologie, kan hierin leidend zijn.

Wel is een voorwaarde het vraagstuk eerst uit de politieke arena te halen. Politici zijn snel geneigd alleen te navelstaren en te leven van verkiezing naar verkiezing. Dat is wat we nu juist niet nodig hebben. Dat voedsel nu toch als wapen wordt gebruikt, toont de urgentie aan om als sector met het voedselvraagstuk aan de slag te gaan.