Boerderij: Vervoersverbod zet pluimveehouder Van Laar op achterstand

Redactie

Bouke Poelsma

freelance redacteur

Vanwege een vervoersverbod moesten Frans en Ria van Laar afgelopen voorjaar noodgedwongen lang wachten op de komst van hun nieuwe hennen. Door deze valse start lopen de pluimveehouders nu achter de feiten aan. Pluimveehouder en bestuurder Van Laar vertelt over de impact van de uitgestelde start.

Afgelopen voorjaar wordt het pluimveebedrijf van Frans en Ria van Laar voor de derde keer indirect getroffen door vogelgriep. Volgens de strikte letter van de wet bevindt hun bedrijf zich na een uitbraak in Lunteren ternauwernood in de 10-kilometerzone. “Het besmette bedrijf lag hier hemelsbreed iets meer dan 10 kilometer vandaag. Toch lag ons bedrijf binnen de getrokken cirkel. We hebben bezwaar aangetekend, maar dat heeft niets opgeleverd. Dat was een hard gelag. We lopen serieus geld mis”, zo vertelt Frans van Laar.

Nieuwe ronde uitstellen door vervoersverbod

De timing van het afgekondigde vervoersverbod is voor de pluimveehouders uiterst ongelukkig. Terwijl ze wachten op jonge hennen moeten ze de start van de nieuwe ronde noodgedwongen uitstellen. De zeventienweekse hennen van Pluimvee- en opfokorganisatie Maatman kunnen vanwege het vervoersverbod niet bij Van Laar worden geleverd en blijven langer in de opfokstal.

Pas in het Pinksterweekend worden de hennen naar hun nieuwe onderkomen gebracht. “De kippen waren toen 24 weken en 4 dagen oud, om precies te zijn. Het was spannend. We wisten wanneer het vervoersverbod ingetrokken zou worden. Maar er mochten natuurlijk geen nieuwe uitbraken plaatsvinden.”

 

Eieren meteen goed aan de maat

Tijdens de verlengde opfokperiode wordt op succesvolle wijze gestuurd met voergift en licht. Op die manier wordt voorkomen dat de hennen in de opfokstal aan de leg raken. Eenmaal op het bedrijf van Van Laar komt de eierproductie snel op gang, nog in de eerste week. Wat opvalt is het feit dat de eieren meteen goed aan de maat zijn. Per opgehokte hen telt Van Laar slechts 2,55 eieren die minder dan 53 gram wegen. “Normaal gesproken heb je in het begin van de legperiode per opgehokte hen meer dan 8 eieren onder 53 gram.”

Terwijl Van Laar tijdens het vervoerverbod wacht op z’n nieuwe hennen staat hij langer leeg en loopt hij eiergeld mis. Intussen lopen de kosten van de opfok gewoon door. De hennetjes moeten immers vreten. De extra kosten bedragen zo’n € 2 per kip.

 

34 eieren onder de norm

Begin november zijn de hennen 46 weken oud. Het is maar de vraag of Van Laar de meerkosten van de uitgestelde start deze ronde nog terugverdient. “Bij het begin van de legperiode liepen de hennen al 30 eieren achter op de norm. Inmiddels is dat aantal opgelopen tot 34 eieren.”

De piek van het legpercentage blijft achter. Een piek van 95% of hoger is normaal. De hennen komen deze ronde niet verder dan 92,5%. “Ik vermoed dat dit te maken heeft met de abnormale start”, zo zegt Van Laar, die ziet dat de hennen op dit moment wel constant presteren. “Hopelijk kunnen ze dit vasthouden en maken we de valse start in de staart van de ronde goed.”

De vrije-uitloopkippen zijn vanwege vogelgriepdreiging nog niet buiten geweest. Van Laar hoopt dat de dieren uiteindelijk toch nog 380 tot 400 eitjes gaan leggen.

We zitten nooit boven 1,5% buitennesteieren. Deze ronde gaat het om 4,5%. Dat is iedere dag toch een uurtje extra werk

De pluimveehouder is gewend om zijn bruine kippen van het ras H&N Brown Nick tot 85 weken leeftijd te houden. Na de uitgestelde start van de legperiode hoopt hij zijn dieren deze ronde tot 95 weken leeftijd aan te houden. “Met 1% hebben we nog nauwelijks uitval”, zo zegt Van Laar, die deze ronde wel opvallend veel buitennesteieren moet rapen. Het gaat vooral om eieren die in het volièresysteem worden gelegd. “We zitten nooit boven 1,5% buitennesteieren. Deze ronde gaat het om 4,5%. Dat is iedere dag toch een uurtje extra werk.”

 

Angst voor vogelgriep zit er flink in

Als LTO-regiobestuurder in de Gelderse Vallei merkt Van Laar dat de angst voor vogelgriep er flink in zit in de regio. “De situatie is zorgwekkend. Pluimveehouders gaan daar verschillend mee om”, zo merkt Van Laar, die zelf opvallend nuchter is. “Ik word niet zo snel zenuwachtig en kan de situatie gemakkelijk van me afzetten”, aldus Van Laar, die uitkijkt naar het moment dat er gevaccineerd kan worden. “Tot die tijd moeten we blijven hameren op een goede hygiëne. Dat is het enige waar we invloed op hebben.” Hij is op jaarbasis € 1.800 kwijt aan ongediertebestrijding op twee locaties.

Je hoeft je zeker niet te schamen als je wordt getroffen door vogelgriep. Het is immers net een loterij

Van Laar ziet lijdzaam toe hoe het vogelgriepvirus via wilde vogels wordt verspreid en voor ellende zorgt. “Het virus gaat niet via mensen van het ene naar het andere bedrijf, zoals dat in 2003 wel gebeurde. Het virus zit in de natuur. Je hoeft je zeker niet te schamen als je wordt getroffen door vogelgriep. Het is immers net een loterij.”

 

Eieren verkocht voor 14 cent per stuk

De eierprijzen zitten dit najaar behoorlijk in de lift. Van Laar kan daar niet van meeprofiteren. Hij heeft zijn eierprijs afgelopen augustus voor een halfjaar vastgezet. Het gros van zijn eieren gaat naar EWN In Barneveld. Daarnaast zet Van Laar iedere week nog zo’n 25.000 eieren af via huisverkoop. Vanwege de sterke kostprijsstijging deed hij afgelopen april een paar cent bij de prijs op. Hij verkoopt de eieren nu voor 14 cent per stuk. “Ik vind dat een redelijke prijs.”

Op de thuislocatie koopt de pluimveehouder stroom in voor de dagprijs. De afgelopen jaren kon hij daar goed mee rekenen. Dit jaar is alles anders. In september betaalde Van Laar 40 cent per kWh en moest hij in totaal € 4.800 neertellen. “Ter vergelijk: in augustus betaalde ik € 2.100. Normaal gesproken ben ik zo’n € 1.400 per maand kwijt”, vertelt de LTO-regiobestuurder, die op de huurlocatie wel met een energiecontract werkt.

 

Gevolgen gebiedsgerichte aanpak stikstof

De buurtgemeenten Rhenen, Veenendaal, Ede en Wageningen werken aan een gebiedsgerichte stikstofaanpak voor de Binnenvallei, het gebied waar Van Laar met zijn bedrijf is gevestigd. De pluimveehouder is zich bewust van zijn positie als intensieve veehouder en regionale piekbelaster. “Ik kan niet in de toekomst kijken en weet niet hoe ons bedrijf er in de toekomst uit gaan zien en of we hier überhaupt wel kunnen blijven”, zo zegt Van Laar kalm.

Boeren in de regio hebben gebiedscoöperatie Binnenveld opgericht. Van Laar is een van de vijf bestuursleden. “Er wordt te veel over boeren gepraat in plaats van met boeren. Dat is een van de redenen waarom de coöperatie is opgericht”, zo zegt de pluimveehouder, die ondanks de stikstofcrisis niet in problemen denkt. “Er kunnen zich ook kansen voordoen. Misschien kan ik stikstofruimte inleveren in ruil voor asbestsanering en zonnepanelen.”

Lees het laatste nieuws en achtergronden over vogelgriep