Landsbond Pluimvee: Ondanks exploderende eierprijzen, dreigen er massaal eiertekorten in Europa

Ten opzichte van een jaar geleden zijn de eierprijzen haast verdubbeld, een haast ongeziene stijging. De krapte op de eiermarkt, waardoor de prijzen de hoogte inschieten, is voornamelijk te wijten aan de massale uitbraken van vogelgriep in de EU en daarbuiten. Daarnaast dwongen de torenhoge energie en voederprijzen pluimveehouders om niet op te zetten waardoor er nu minder leghennen zijn. De Europese tekorten zullen nog even aanhouden waardoor lege schappen tijdens kerst in België en de omringende landen niet uitgesloten zijn.

Pasen en kerst zijn normaal gezien hoogdagen voor de leghennensector omdat de vrije prijzen voor consumptie-eieren dan stijgen van zo’n 7 cent naar 9 cent. Maar momenteel pieken de prijzen al weken op voorhand. Met zo’n 15 cent per ei zijn de eieren nog nooit zo goed betaald geweest als vandaag. “De prijzen zijn inderdaad erg goed op het moment, al is dit verhaal niet voor iedereen zo rooskleurig”, beaamt Ellen Vaneynde, leghennenhoudster in Baal-Tremelo en sectorverantwoordelijke bij de Landsbond Pluimvee.

Vogelgriep en gestegen voederprijzen

Ook in Vlaanderen werden pluimveehouderijen geruimd wegens de vogelgriep. Tegelijk laat het virus zich ook indirect voelen. Zo kan pluimveehoudster Mariëlle Schalk uit Hoogstraten geen leghennen ontvangen, omdat zij in de bewakingszone van 10 kilometer van een vogelgriepgebied zit. “We moeten nog 10 dagen wachten en hopen dat ondertussen nergens een nieuw geval van het virus opduikt in de buurt.”           
 

Niet alleen zorgt de vogelgriep voor een verminderd aanbod van eieren, ook de sterk gestegen kosten zijn nefast. Sinds de oorlog zijn de prijzen voor voeder, jonge leghennen en energie sterk gestegen en zijn er bedrijven die geruimd hebben, of hun leghennen niet vervangen hebben. “Vooral oudere pluimveehouders die richting pensioen lopen, hebben het risico soms niet aan gedurfd en hebben geen nieuwe hennen opgezet”, vertelt Vaneynde.

Door deze samenloop van omstandigheden heerst er een grote eierschaarste in Europa. De Duitse ketenorganisatie voor de eierindustrie (BVEi) waarschuwt voor tekorten in aanloop naar kerst, terwijl in Engeland sommige retailers al rantsoeneringen toepassen waarbij consumenten maar enkele doosjes kunnen kopen. In Engeland grijpt het vogelgriepvirus verwoed om zich heen en zouden er sinds 1 oktober al 750.000 legkippen geruimd zijn tegenover 1,8 miljoen over heel 2021.

 

Nu al tekorten in supermarkt

Het tekort aan eieren en de grote prijsstijging betekent overigens niet dat alle leghennenhouders momenteel goede zaken doen. “Sommige bedrijven leveren voor de vrije markt, maar andere bedrijven hebben vaste prijsafspraken lopen met afnemers”, vertelt Vaneynde. “Hierdoor kan het in de praktijk gebeuren dat sommige kippenboeren momenteel zware tijden doormaken.”

 

Deze vaste prijzen verklaart ook waarom de prijzen voor eieren in supermarkten nauwelijks gestegen zijn. De retailers houden vast aan deze contracten en zijn niet bereid om de eierhandelaars te compenseren voor hun kostenstijgingen, aldus Vaneynde die aangeeft dat de industrie (producenten van mayonaise, koekjes, etc) wel bereid is om meer te betalen. Ook zij sluit lege schappen rond de kerstperiode niet uit. “Je ziet nu al minder aanbod van eieren in de supermarkten. Zo zijn bijvoorbeeld bruine eieren in een zwaardere gewichtsklasse al amper verkrijgbaar en worden ze opgevuld met witte scharreleieren.”

 

Volgens Vaneynde zullen de retailers op termijn moeten plooien. “Anders zullen de eierhandelaren mogelijk hun leveringsplicht breken, want financieel kunnen zij dit niet volhouden en gaan ze op zoek naar afnemers die wel de correcte prijs willen betalen.”

Dat de verkoopprijs op de vrije markt ondertussen de leghennenhouderij weer rendabel maakt, wil ook niet zeggen dat er op korte termijn meer productie voorzien wordt. “Het duurt 6 maanden om nieuwe leghennen voor te brengen”

"Retail de grote boosdoener, niet het vogelgriepvirus"

In een veel gedeelde video op social media legt de Britse leghennenhouder Ioan Humphreys de vinger op de wonde: “De retail zal de lege schappen verklaren door het vogelgriepvirus, maar in de praktijk zijn zij de reden.” De kosten voor pluimveehouders zijn geëxplodeerd terwijl de supermarktprijzen haast ongewijzigd zijn, een onhoudbare situatie voor vele pluimveehouder die daardoor massaal afhaken.

Mariëlle Schalk kan zich wel vinden in de redenering van de boer. Sterker nog. “Deze situatie in de leghennenhouderij is exemplarisch hoe het ook in andere sectoren kan uitpakken in de toekomst.” Prijs- en beleidsvorming zouden het boeren volgens haar onmogelijk maken. “Kijk maar naar de aardappelsector.” Door de MAP7-plannen zou de aardappelteelt voor een stuk kunnen verdwijnen uit Vlaanderen en kan de afhankelijkheid van import toenemen.

 

Tekst: Pluimvee/Vilt – Bron: Vilt – Foto: MC