Boerderij: Bio-hennen in tegenvallende markt besteld

Redactie

Bouke Poelsma

freelance redacteur

Gerard den Boer heeft ondanks de tegenvallende vraag naar biologische eieren en de gestegen voerprijs toch weer bio-hennen besteld. “Ik gok erop dat het beter wordt.” Voor hij in augustus aan een nieuwe ronde begint, slecht hij met het huidige koppel voor het eerst de 100-weken-leeftijdsgrens.

“Technisch draaien we super. Het regent eieren, terwijl de uitval nu pas wat begint op te lopen.” Gerard den Boer vertelt begin mei goed gemutst over de nog altijd voortdurende ronde. De witte Dekalb-hennen – die op 5 november 2021 werden opgezet – naderen de 100-weken-leeftijdsgrens. Het legpercentage dook na 93 weken voor het eerst weer onder 90%.

Den Boer is van plan de dieren zo lang mogelijk aan te houden. Pas halverwege augustus komen er nieuwe kippen. “Ik wilde heel graag weer hennen van hetzelfde ras. Die waren niet eerder beschikbaar”, zegt Den Boer. Zijn hennen kon hij vanwege de aanhoudende ophokplicht deze ronde niet naar buiten laten gaan.

Den Boer heeft zijn in het oog springende boogstal uit 2009 met het Natura-systeem van Big Dutchman ingericht. De bruine hennen van het ras Brown Nick legden de voorbije rondes veel systeemeieren. “Brown Nick is een goed ras, maar in deze stal had ik er veel werk aan”, zegt Den Boer. Op sommige dagen moest hij 2.500 systeemeieren rapen. “Het nestgedrag van de witte Dekalb-hennen is een stuk beter.”

Den Boer houdt sinds 2004 kippen aan de Marknesserweg in Emmeloord. In 2015 stapte hij over van vrije uitloop op biologisch. Na enkele goede jaren kwam er vorig jaar de klad in. De voerkosten stegen van € 45 tot € 47 per 100 kilo naar uiteindelijk € 68. “Toen had ik al snel in de gaten dat het een zuinige ronde zou worden.” De voertoeslag van 1,2 cent op de eierprijs is volgens hem weliswaar fijn, maar niet afdoende om de kostprijsstijging te compenseren.

Niet mogen klagen

Hij beurt inclusief voertoeslag nu 18 cent per ei. Daar zit ook de OKT-toeslag bij in. “Wanneer je zoals ik 10 miljoen eieren per jaar levert, dan maakt die ene cent voertoeslag toch een verschil van € 100.000. Ik mag niet mopperen en schiet er ook vanwege de goede technische resultaten niet bij in. Bovendien heb ik de markt de afgelopen jaren steeds mee gehad.”

Den Boer gokt erop dat de markt straks weer aantrekt, zeker nu al veel bio-pluimveehouders zijn omgeschakeld naar scharrel. Hij heeft nog geen afspraken gemaakt voor de volgende bio-ronde en wacht daar voorlopig ook nog even mee. “Het is zonde dat het nu zo gaat. In mijn ogen zijn biologische eieren door de retail uit de markt geprijsd. Blijkbaar is er toch een maximale prijs die consumenten voor bio-eieren willen betalen.”

Uitbreiden om capaciteit te behouden

Met 30.000 biologische hennen – mooi verdeeld over twee stallen – heeft Den Boer voor bio-begrippen een groot bedrijf. Vanaf 1 januari 2025 tellen de overdekte uitloopruimtes bij bio niet meer mee voor het leefoppervlak. Den Boer mag dan nog 24.000 bio-hennen houden. Hij moet in principe 6.000 hennen ‘inleveren’. Hij is bezig zijn bouwblok te verruimen om een staluitbreiding mogelijk te maken. “Voor een eventuele opvolger of koper wil ik de huidige capaciteit graag intact houden”, aldus Den Boer. Hij wil 40 meter aan de boogstal bijbouwen.

In 2019 verlengde Den Boer de oudste stal op het bedrijf om dezelfde reden met 30 meter. Dat kostte hem € 120.000. Hij koos ervoor om het nog maar twaalf jaar oude volièresysteem te vervangen en liet bovendien nieuwe bedrading aanleggen. “Het verlengen van het bestaande systeem van Fienhage was veel te duur. Toen heb ik alles maar vervangen en gekozen voor het Natura Step-systeem van Big Dutchman, een vernieuwde en verbeterde versie van de volières in de andere stal”, aldus Den Boer. Hij telde bovenop de kale stalverlenging nog eens ruim € 250.000 neer voor de inventaris en toebehoren.

Investeringen

Sinds de overstap op biologisch in 2015 heeft Den Boer naast Interovo Egg Group ook een lokale afnemer in de regio. Die klant is de afgelopen jaren flink gegroeid, getuige de 25.000 eieren die iedere week worden afgenomen. Den Boer levert 10.000 eieren in doosjes. Het restant gaat op trays weg. De pluimveehouder verving zijn ooit tweedehands gekochte Moba 70-inpakker twee jaar geleden voor een nieuwe versie van Prinzen. “Die heeft dezelfde capaciteit, maar meer functionaliteiten”, zegt Den Boer. Met de nieuwe inpakker – gekocht voor € 35.000 – vult hij de eierdoosjes automatisch.

Naast 30.000 biologische leghennen houdt Den Boer sinds 2019 ook 12.000 vleeskuikens, op een aangekochte tweede locatie in het nabijgelegen Espel. Het bedrijf kwam via-via op zijn pad. Hij startte er met het Tante Door-concept en houdt sinds twee jaar Beter Leven-kuikens voor Albert Heijn. Den Boer heeft al een overdekte uitloop aan de stal gebouwd.

“Het bedrijf is nu zeker het dubbele waard dan wat ik er voor heb betaald, maar ik ga die locatie niet zomaar verkopen.” Den Boer beschouwt de vleeskuikens als een serieuze neventak, met goede verdiensten. “Iedere 9 weken halen we een saldo van € 1 per kuiken, terwijl ik er relatief weinig werk aan heb.”

Den Boer zag de voorbije 20 jaar op twee momenten kans om voor vele tonnen aan grond rondom zijn bedrijf te kopen. Na de bouw van de boogstal kocht hij 5 hectare, enkele jaren later investeerde hij in nog eens 11,5 hectare. “Dat zijn mijn beste investeringen ooit. Grond is hier onbeschoft duur. Maar zonder grond kun je geen biologische of vrije-uitloopkippen houden en is je bedrijf ook veel minder waard.”

Ontwormen punt van zorg

Ontwormen is voor biologische legpluimveehouders inmiddels een behoorlijke puzzel. Ook Den Boer zoekt naar een efficiënte en betaalbare werkwijze, zo zegt hij. Hij zet nu maandelijks een kruidenmix van leverancier Agraplan in. Voor een zak van 20 kilo betaalt hij € 450. Hij verbruikt 1,5 zak per keer. “Voorheen gebruikte ik iedere 8 weken het goedwerkende middel Gallifen”, zegt de ondernemer, die € 250 kwijt was voor een vijfdaagse kuur.

Ontwormen met Gallifen is nog altijd toegestaan, alleen mogen eieren tijdens de kuur en tot twee dagen na afloop van de kuur niet als biologisch worden verkocht. “Dat kan serieus geld kosten, zeker als je het gemiddelde prijsverschil tussen bio en scharrel van de laatste jaren erbij pakt”, zegt Den Boer. Hij weet dat beknibbelen op ontwormen uiteindelijk ten koste gaat van het dierwelzijn én de resultaten. “Dan lukt het niet om bio-hennen tot 100-weken-leeftijd te houden.”

Meer informatie over de prijzen van eieren vind je in Boerderij Marktprijzen:

• NOP 2.0 scharreleieren
• NOP 2.0 richtprijs kooi-eieren
• Totaaloverzicht