Boerderij: ‘Eierhandelaren duperen pluimveehouders voor miljoenen’

Jarenlang is er geijverd voor betere bescherming van boeren tegen oneerlijke handelspraktijken. De ‘primaire producenten’ – zoals agrarisch ondernemers ook wel genoemd worden – zijn bijna altijd veel kleiner dan hun afnemers en staan daarom op achterstand. Ze hebben een zwakkere onderhandelingspositie en verdienen daarom wat extra bescherming.

Sinds twee jaar biedt wetgeving daar ook meer mogelijkheden voor. Maar de landbouwsector is er nog onvoldoende bekend mee, zo blijkt. Mededingingsautoriteit ACM roept boeren en tuinders daarom actief op om oneerlijke handelspraktijken ook echt te melden. Zodat die aangepakt kunnen worden.

Handelspraktijken eierhandelaren: groot tegen klein

Dat er dingen gebeuren die niet door de beugel kunnen, kwam aan het licht in de pluimveehouderij. Drie eierhandelaren spanden samen en overtraden de kartelwet. Ze maakten prijsafspraken over de inkoop van eieren waardoor pluimveehouders jarenlang veel te weinig voor hun eieren kregen. Sommige leveranciers zouden tot wel € 50.000 euro zijn misgelopen.

De eierhandelaren hangt de zwaarst mogelijke boete die de ACM kan opleggen boven het hoofd. Dat is 10% van de bedrijfsomzet. Weliswaar tekenen ze nog bezwaar aan, maar dat zou weinig kans maken. En er is meer onheil voor hen op komst. Organisaties van pluimveehouders beraden zich op massaclaims. Tot slot loopt er ook nog een onderzoek naar verboden prijsafspraken bij de afzet. Als ook dat waar blijkt, zullen grote voedingsbedrijven het kartel vast niet sparen.

Eerder het zilveruikartel

Dit is echt een uitwas, mogen we hopen. Zij het geen unieke – denk aan het zogeheten zilveruikartel van enkele jaren geleden. De ACM zegt dat boeren regelmatig last hebben van oneerlijke handelspraktijken van afnemers – vaak grotere bedrijven. Het gaat dan bijvoorbeeld om een afnemer die te laat betaalt of eenzijdig het contract opzegt.

De autoriteit stelt vast dat boeren het liefst proberen om problemen met de afnemer zelf op te lossen. Ze zijn terughoudend met melden om de relatie te behouden. Begrijpelijk, maar ook jammer, want zo verandert er weinig aan een cultuur waarin de sterkste de baas is. Een cultuur die kennelijk heerst in een betrekkelijk kleine en overzichtelijke sector zoals de eierhandel.

De ACM wijst erop dat je ook via een producentenorganisatie, afzetcoöperatie of brancheorganisatie melding kunt doen van een oneerlijke praktijk. Dan is niet meteen bekend wie de melding heeft gedaan. Alle reden om die oproep serieus te nemen.

Meer informatie over de prijzen van eieren vind je in Boerderij Marktprijzen:

• NOP 2.0 scharreleieren
• NOP 2.0 richtprijs kooi-eieren
• Totaaloverzicht