Boerderij: Standvastig doorgaan met alle opties open

Redactie

Bouke Poelsma

freelance redacteur

Het legpluimveebedrijf van Koos en Rianne van Ginkel is naar het zich laat aanzien één van de 3.000 piekbelasters. De ondernemers willen graag door, maar de toekomst van hun bedrijf is onzeker. Hoewel ze naar duidelijkheid snakken, blijven de Van Ginkels intussen focussen op hun bedrijfsvoering.

Met drie jonge kinderen staat veilig wonen en werken bij Koos en Ryanne van Ginkel hoog in het vaandel. Soms krijgen ze van buurtbewoners weleens gekscherend het verwijt dat hun pluimveebedrijf net een vesting is. Een fraai hekwerk scheidt de toegangsweg van het boerenerf.

Na het passeren van de eierautomaat moeten bezoekers even wachten tot de poort wordt ‘opengebeld’. Zoals tegenwoordig op wel meer plekken fungeert de mobiele telefoon bij Van Ginkel als afstandsbediening. Ook op het erf is met robuuste hekken een duidelijke knip gemaakt tussen privé en werk, om de veiligheid te garanderen.

Piekbelaster bij Nature 2000-gebied

Het bedrijfsbezoek vindt plaats in de week dat stikstofminister Van der Wal de details van de uitkoopregelingen bekendmaakt. Voor Koos en Ryanne van Ginkel is het geen grote verrassing dat hun bedrijf naar het zich laat aanzien tot de piekbelasters behoort. Hun bedrijfslocatie bevindt zich op een kilometer afstand van Natura 2000-gebied De Veluwe. De stikstofdepositie van hun bedrijf komt uit boven de 2.500 mol, zo weten ze na het invullen van de zogenoemde Aerius-check.

De ondernemers nemen die uitkomst vooreerst ter kennisgeving aan, ook al weten ze niet precies hoe de berekening tot stand is gekomen. “We wachten af wat er gaat gebeuren en gaan standvastig door met ons bedrijf. Maar we zijn ook realistisch en houden alle opties open”, zegt Ryanne van Ginkel over de onzekere situatie.

Verplaatsen geen optie

De legpluimveehouders snakken naar duidelijkheid over hun toekomst, waarbij ze graag zelf de regie willen houden. Het liefst gaan ze door met hun bedrijf, eventueel door te innoveren. “Kunnen we doorgaan als we investeren in luchtwassers? Wordt innovatie gesubsidieerd? Daar zou ik graag duidelijkheid over willen hebben”, zegt Koos van Ginkel.

Verplaatsen is voor de ondernemers eigenlijk geen optie. Ze zijn gehecht aan hun omgeving, ook met het oog op hun opgroeiende kinderen. Aan stoppen willen ze eigenlijk ook niet denken, al wil Koos van Ginkel wel graag het taboe over dit onderwerp doorbreken. “Stoppen kan een goede ondernemersbeslissing zijn.”

Op dit moment kunnen de ondernemers zich daar geen voorstelling van maken. “Sloop van de stallen uit 2010 is kapitaalvernietiging. Het beroepsverbod is bovendien ook niet zomaar iets”, zegt Ryanne van Ginkel. Haar man Koos daarover: “We zijn echte legpluimveehouders. Wat wij hier doen voelt niet als werk. Ik weet ook niet wat ik anders zou moeten doen. Ik vind veel dingen leuk, maar nooit voor langere tijd.”

Focus op bedrijfsvoering

Ondanks alle stikstofperikelen en onzekerheid over hun toekomst blijven Koos en Ryanne van Ginkel zich focussen op hun bedrijfsvoering. Ze hebben een goed jaar achter de rug, met hoge opbrengstprijzen. “Met alles wat er speelt op de achtergrond voelt dat soms ook wel wat dubbel”, zegt Ryanne van Ginkel.

“We werken iedere dag aan goede technische resultaten. Daarmee moet je de kost verdienen”, zegt Koos van Ginkel, die daar ook als LTO-bestuurder in de Gelderse Vallei meer focus op wil leggen.

Na de fipronil-affaire stappen de Van Ginkels in 2019 over op Beter Leven-scharrelhennen. Ze investeren € 300.000 in twee overdekte uitloopruimtes en gaan als ‘blauwe boer’ produceren voor Albert Heijn. De ondernemers blijven de marktontwikkelingen volgen en zijn intussen na goed overleg met een andere afnemer in zee gegaan.

Industrie-eieren naar Duitsland

Op dit moment gaat het gros van de eieren van Van Ginkel de grens over. Ze produceren industrie-eieren voor het Duitse Eierhof Hennes. “We verkopen per jaar en niet per ronde”, aldus Koos van Ginkel, die een vaste prijs en een vrije-marktprijs beurt.

De ondernemers produceren 20.000 kilo eieren per week. De ene helft van de eieren gaat weg voor een vaste kiloprijs. Voor de andere helft van de eieren wordt Van Ginkel uitbetaald op basis van de NOP-notering voor industrie-eieren van scharrelhennen. Daarbij geldt voor hem een bodemprijs en een plafondprijs.

“Bodemprijzen waren er al langer, maar plafondprijzen zijn iets van de laatste twee jaar”, zegt Van Ginkel, die in de goede markt wekenlang het plafond aantikt, maar intussen ziet hoe beide uitbetalingsprijzen elkaar kruisen.

Zonnepanelen en bufferen

Met de goede opbrengstprijzen zien de legpluimveehouders kans om € 100.000 te investeren in nieuwe zonnepanelen. “Zolang we nog mogen salderen zijn we zelfvoorzienend. De panelen verdienen zichzelf snel terug door de hoge energieprijzen. Ook zonder de aanwezigheid van kippen brengen ze geld op”, zegt Koos van Ginkel.

Gezien de onzekere toekomst van hun bedrijf schuiven de ondernemers andere investeringen voor zich uit. Ze wachten dan ook met de aanschaf van een nieuwe mesttransportband van € 30.000.

De ondernemers benutten de goede marktomstandigheden voor het opbouwen van een gezonde buffer. “Het gaat om een bedrag waarmee we een jaar lang rente en aflossing kunnen betalen”, zegt Koos van Ginkel. Het legpluimveebedrijf van de ondernemers is sinds dit voorjaar non-bancair gefinancierd. “We betalen netjes en hoeven verder geen cijfers en jaarverslagen meer aan te leveren.”

Feeling voor vak bij jonge kinderen

De Van Ginkels hebben op dit moment koppels van 86 en 25 weken oud. Vanwege de aanhoudende vogelgriepdreiging zijn beide koppels na een ultrakorte leegstand van twee dagen geleverd. “We hebben in de regio meerdere vervoersverboden gehad. Leegstand is een risico. We hebben er een sport van gemaakt om de leegstand zo kort mogelijk te laten duren”, zegt Koos van Ginkel, die voor één van beide stallen alweer nieuwe hennen heeft besteld bij Agromix.

“We zijn nog wel een poosje verzekerd van kippen op ons bedrijf. In juni 2024 gaan we kijken of we ook voor de andere stal weer nieuwe hennen kunnen en mogen bestellen.”

De ondernemers merken dat hun jonge kinderen – die op zondag graag mee de stal in gaan – feeling hebben voor het vak. Koos van Ginkel: “Ik zou het leuk vinden als onze kinderen de mogelijkheid hebben om het bedrijf ooit over te nemen.” De tijd zal leren of ze dat willen én of ze de kans daartoe krijgen.