Boerderij: Na moeizame start met vrije-uitloopkippen recordomzet in 2022

18-09-2023

Redactie

freelance redacteur

Pieter en Karina Franken namen op hun pluimveehouderij in april 2021 twee nieuwe stallen in gebruik voor 48.000 vrije-uitloopkippen. De eerste ronde kende een valse start, met veel buitennesteieren. Na een lastige periode profiteerden de legpluimveehouders op de vrije markt volop van de goede eierprijzen.

Op de eerste woensdag van september gaat het kwik richting 30 graden. Aan de Tarpanweg in Swifterbant zoeken legpluimveehouders Pieter en Karina Franken de schaduw op voor een gesprek met Pluimveehouderij. Ook hun witte hennen van het ras Crystal Nick wagen zich deze middag liever niet aan het felle zonlicht. Slechts een paar honderd kippen laten zich zien.

Vrije-uitloopkippen sinds juni weer buiten

Sinds begin juli mogen de vrije-uitloopkippen van Pieter en Karina weer naar buiten. Een paar weken na het opheffen van de ophokplicht werden de pluimveehouders opgeschrikt door een vogelgriepbesmetting in Biddinghuizen, op 12 kilometer afstand van hun eigen bedrijf. “Dat was een spannende periode”, vertelt Karina. De pluimveehouders zien bij wijze van spreken iedere kokmeeuw overvliegen. Ze controleren de buitenuitloop continu op de eventuele aanwezigheid van dode vogels. “We waren aanvankelijk blij dat de kippen na lange tijd weer naar buiten mochten. Maar het voelde daarna tegenstrijdig dat we ze naar buiten moesten laten gaan, terwijl er in de buurt vogelgriep was geconstateerd en de dreiging groot was”, aldus Pieter.

De pluimveehouders hopen dat er snel een begin kan worden gemaakt met het vaccineren tegen vogelgriep. Ze hopen dat hun hennen vervolgens ook gewoon buiten kunnen blijven. “Wat mij betreft, komt er dan ook een einde aan de discussie over het houden van pluimvee in waterrijke gebieden”, zegt Pieter.

De pluimveehouders merken dat hun kippen in de smaak vallen bij vossen en buizerds. Ze vinden geregeld afgekloven kippenbotten.

Uitval door predatoren

De pluimveehouders merken deze zomer dat hun vrije-uitloopkippen in de smaak vallen bij ongenode gasten als vossen en buizerds. Ze vinden geregeld afgekloven kippenbotten in de buitenuitloop. “Er vliegen hier zeker vier buizerds rond en ook is er een vos actief”, zegt Pieter. Volgens zijn inschatting kan dat zomaar ten koste gaan van drie kippen per dag. De pluimveehouders doen iedere avond een ronde langs de uitloop om te checken of er geen kippen buiten achterblijven. Eventuele achterblijvers kunnen via een handig luikje weer terug worden gezet. De pluimveehouders controleren elke avond ook of alle uitloopschuiven dicht zijn gegaan. “We willen voorkomen dat een vos via een openstaand luik de stal in weet te komen.”

De pluimveehouders namen in april 2021 twee nieuwe stallen in gebruik. Ze zijn bezig met de tweede ronde. Begin september zijn de vrije-uitloopkippen 69 weken oud. De kippen presteren uitstekend, zo vertelt Pieter glunderend. “Het legpercentage lag 32 weken lang boven 97%. Vorige week kwam het legpercentage voor het eerst onder 95%. Met dit koppel is 100 weken een reëel doel.”

Met het bijvoeren van 25% (deels) eigen tarwe en 9% ProtiWanze – vochtig tarwegistconcentraat – schroeven de legpluimveehouders het aandeel kernvoer terug. “Het bijvoeren van een vochtige component zorgt voor een stukje voerbesparing. Kippen kunnen ook minder gericht pikken, waardoor de uniformiteit in het koppel toeneemt”, zegt Pieter. De ondernemers investeerden € 1,10 per kip extra in een rvs-uitvoering van het Bridolay-voergootsysteem. Voor het bijvoeren van vochtige voeders is rvs een must, zo stelt Franken.

Het eierlokaal is ingericht met een Mopack 100-sorteermachinë en een Kletec-stapelaar.

Meer dan 2.800 buitennesteieren per dag

De eerste ronde in de nieuwe stallen begint in het voorjaar van 2021 uiterst moeizaam. Pieter en Karina zien tijdens de zo bepalende eerste week al dat het weleens een lastig verhaal kan gaan worden. “De hennen liepen op de grond of bleven bovenop de volière hangen. Ze bewogen niet door het systeem”, aldus Pieter. Dat heeft bovenmatig veel buitennesteieren als resultaat, die met name op de grond worden gevonden. Iedere dag gaat het om meer dan 2.800 eieren. Om te voorkomen dat het de hele ronde zo doorgaat, zetten de pluimveehouders zich in om alle grondeieren zo snel mogelijk te rapen. Binnen het koppel mag niet het idee ontstaan dat eieren op de grond gelegd moeten worden. “We hebben vijf maanden lang heel wat uren geïnvesteerd om zo het aantal grondeitjes terug te dringen. Vooral de eerste maand hebben we met het hele gezin geploeterd”, zegt Karina. Het monnikenwerk betaalt zich uit. “We zaten op 6% buitennesteieren en zijn teruggegaan naar minder dan 1%.”

In aanloop naar een nieuwe ronde wil Pieter Franken normaal altijd weten waar zijn nieuwe hennen vandaan komen. In verband met de stalbouw lukt dat voorafgaand aan de eerste ronde niet. “Bij voorkeur ga ik in een vroeg stadium bij de opfokker langs, nog voordat ik hennen bestel. Als de vogelgriepsituatie het toelaat, wil ik tijdens de opfokperiode nog een keer kijken. Het belang van een goede opfok wordt nogal eens onderschat. Wij hadden die eerste ronde echt een moeilijk koppel.”

Verder kijken dan recordomzet

Tijdens de eerste ronde maken de pluimveehouders een goede keuze voor het vermarkten van hun vrije-uitloopeieren. Na het verstrijken van de zestienwekentermijn worden de eieren afgewaardeerd. Ze hebben op dat moment de keuzemogelijkheid om zich op de vrije markt te begeven. Daar beuren ze een toeslag op de NOP-prijs en profiteren ze later van begin af aan mee van de goede vraag naar eieren. Het leidt in 2022 tot een recordomzet. Na de stalbouw is de kop van de financiering er dan ook goed af, zegt Pieter. “Ook met onze koeien kijken we terug op een goed jaar.”

Financieel gezien is 2022 voor familie Franken in alle opzichten een topjaar. De 5 hectare wortelen renderen als nooit tevoren. Tegenover een kostprijs van € 75.000 staat een recordopbrengst van € 200.000. De zonnepanelen – waarin € 550.000 is geïnvesteerd – zijn in het bijzondere energiejaar 2022 meteen voor de helft terugverdiend.

Het Bolegg Terrace-volièresysteem van Vencomatic is uitgerust met het zogenoemde Q-Perch, een systeem tegen vogelmijt. Ter hoogte van de legnesten zijn de zitstokken aan de onderzijde uitgerust met stroomdraadjes, die onder lage spanning staan. “Q-Perch werkt tot dusverre goed. We hebben nog geen bloedluis gezien”, zegt Franken. De stallen zijn nog maar twee jaar oud. Met kippen die dagelijks buiten lopen is vogelmijt niet te weren, stelt de ondernemer. Deze foto is voor de ingebruikname van de stallen gemaakt.

Pleeggezin

De ondernemers runnen een omvangrijk bedrijf. Maar ze denken zeker niet alleen zakelijk. Binnen hun eigen gezin met vier kinderen zien ze al ruim vijftien jaar lang kans om als crisispleeggezin te fungeren voor kinderen die acute opvang nodig hebben. “Dat is bijzonder om te mogen doen. We zijn er om elkaar te helpen, zo is onze christelijke geloofsovertuiging”, zegt Karina.

Na eerdere tegenspoed op hun bedrijf – twee keer vogelgriep, fipronil én brand – tellen Pieter en Karina Franken hun zegeningen. “Achter op het erf heeft het ons tegengezeten. Maar we verkeren in goede gezondheid en hebben een groot netwerk van familie en vrienden. Dat is een groot goed”, zo besluit Karina.

Luchtfoto van het bedrijf van familie Franken, met op de voorgrond de twee vrije-uitloopstallen. Op de achtergrond is in de verte de Ketelbrug zichtbaar. De eerste ronde in de nieuwe stallen begint in het voorjaar van 2021 uiterst moeizaam met veel buitennesteieren.

Meer informatie over de prijzen van eieren vind je in Boerderij Marktprijzen:

Terug