Boerderij: Leghennenhouders: ‘Als de markt het vraagt, kunnen wij het maken’

Pluimveehoudersorganisatie LTO/NOP is blij met de afspraken met de Dierenbescherming en het ministerie van landbouw over het uitfaseren van het doden van eendagshaantjes voor de productie van tafeleieren voor de Nederlandse markt. “We hebben hiermee een verbod op het doden van eendagshaantjes zoals in Duitsland kunnen voorkomen. Nu kunnen we zorgen dat de investeringen die pluimveehouders hiervoor moeten doen uit de markt worden betaald”, aldus voorzitter Jacco Wisserhof van de vakgroep leghennenhouders van LTO/NOP.

In de roadmap is afgesproken dat vanaf 2026 voor de productie van tafeleieren voor de Nederlandse markt geen eendagshaantjes meer worden gedood. Dit kan door via In Ovo-techniek het geslacht al in een vroeg stadium in het ei te bepalen, zodat alleen hennen worden uitgebroed. Eventueel kan er ook voor gekozen worden om alle eieren toch uit te broeden en de haantjes dan af te mesten.  “Dit kan, maar heeft niet de voorkeur”, legt Wisserhof uit.

De bal van de omschakeling van naar de ZED-eieren (Zonder Eendaghaantjes Doden) ligt nu nadrukkelijk bij de afnemers. Zij moeten zorgen voor vraag naar deze eieren, zodat de pluimveehouders kunnen omschakelen. “Het wachten is op de supermarkten. Ik heb er wel vertrouwen in dat dit goed komt. Dat zag je ook met het 1 ster Beter Leven-keurmerk voor vlees, daar schakelden de supermarkten ook allemaal naar over”, legt Wisserhof uit.

Kostprijs ZED-eieren 1,5 cent hoger

Wanneer er echter geen vraag komt, zullen pluimveehouders ook niet omschakelen. De kostprijs voor ZED-eieren ligt 1,5 cent per ei hoger. Dat betekent dat een leghen ongeveer een derde duurder wordt, zo rond de €9 per stuk. “Pluimveehouders moeten dit voorfinancieren, nog voordat ze een ei verkocht hebben. Het risico voor de pluimveehouders is dus wel groter.”

De werkwijze met het convenant heeft de voorkeur voor een algeheel verbod op het doden van eendagshaantjes, zoals in 2022 in Duitsland gebeurde. De techniek was daar nog niet klaar voor en sommige broederijen moesten daardoor noodgedwongen sluiten. Leghennenhouders haalden hun kuikens vervolgens uit het buitenland om het verbod te omzeilen. “Het dierenwelzijn en de sector zijn daar niet mee gebaad. Met de afspraken die er nu liggen,  kunnen we wel stappen maken”, verwacht Wisserhof.

Omschakeling vraagt tijd

In eerste instantie richt de roadmap zich op de productie van tafeleieren voor de Nederlandse en Duitse markt. Ongeveer een derde van de Nederlandse eierproductie is daarop gericht. Als vanuit andere marktpartijen ook meer vraag komt naar ZED-eieren, kan de sector volgens Wisserhof vrij makkelijk opschalen.  “Als de consument het vraagt en betaalt, kunnen wij als sector het maken”, aldus Wisserhof.

De omschakeling naar ZED-eieren vraagt wel tijd, vanwege de periode die nodig is voordat de eerste eieren geleverd kunnen worden. Het duurt ongeveer een half jaar voor productie van de ZED-hennen. Supermarkten zullen dus voor de zomer een besluit moeten nemen, willen ze begin 2026 ZED-eieren hebben. Een koppel leghennen wordt ongeveer twee jaar oud.

Diverse concepten, zoals Kipster en Rondeel, worden nu al geproduceerd zonder het doden van eendagshaantjes.